گروه کشاورزی- نویاب: گندم یکی از محصولات استراتژیک کشور به شمار میرود که هرساله تعیین قیمت خرید تضمینی آن با چالشهایی مواجه میشود. کشاورزان هرساله از رقم خرید دولت گلایه داشتند و معتقد بودند که ارقام پیشنهادی خرید تضمینی دولت برای آن صرفه اقتصادی ندارد ضمن اینکه با تورم هم به گفته آنها هم خوانی نداشت. اما امسال دولت قیمت خرید گندم را در نوروز ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد.
اگرچه این رقم متناسب به نظر میرسد اما به گفته کارشناسان و فعالان اقتصادی هرساله افزایش قیمت گندم در سه ماهه اول سال، احتمال تخلف در کارخانه آرد و نانوایی را زیاد میکند. در این رابطه گفتگویی را با «موسیالرضا رضایی» نائب رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان ترتیب دادیم.
* درباره مشکلات حوزه آرد توضیح دهید
در گلستان ۳۰ کارخانه آرد داریم که ۲۸ واحد آن در استان فعال هستند بنابراین به نظر میرسد برای جلوگیری از بروز هرگونه تخلف باید برای هر کارخانه آرد یک ناظر گمارده شود تا تا ورود و خروج ماشینهای حمل آرد را بررسی کند. چون افزایش قیمت گندم احتمال تخلف در این حوزه را به دلیل یارانهای که دولت به این بخش اختصاص میدهد، افزایش خواهد داد.
از آنجایی که اداره غله استان در اسفندماه موجودی گندم یا آرد کارخانهها را بررسی میکند پس به راحتی میتوان نظارت بر موجودی این محصول از سال گذشته و میزان آرد وارد شده به کارخانهها را داشت. در مرحله بعد باید در حوزه حمل نظارت کامل انجام شود؛ در چنین شرایطی نیاز است تا در روستاها فرمانده بسیج یا دهیار میزان آرد ورودی به نانواییها را به صورت روزانه بررسی کنند همچنین در شهرهای استان هم میتوان از ظرفیت کارکنان غله، صمت، جهاد و بسیج برای نظارت بر نانواییهای شهرستانها استفاده کرد.
در کنار نظارت بر کارخانههای آرد و نانواییها نیاز است تا دادگستری و تعزیرات استان یک شعبه خاص برای بررسی به تخلفات این حوزه ببینند تا در صورت بروز هرگونه تخلف، برخورد جدی و قانونی با متخلفین شود؛ تنها در این صورت است که تخلفات در حوزه آرد و نان به حداقل خواهد رسید.
در کنار نظارت بر کارخانههای آرد و نانواییها نیاز است تا دادگستری و تعزیرات استان یک شعبه خاص برای بررسی به تخلفات این حوزه ببینند تا در صورت بروز هرگونه تخلف، برخورد جدی و قانونی با متخلفین شود
بسیاری از نانواییها بدون اطلاع به اتحادیه یا فرمانداری به راحتی روزهای کاری را تعطیل میکنند. اتفاقی که تخلف به شمار میرود و هیچ دستگاهی به آن رسیدگی نمیکند. به نظر میرسد برای بررسی مشکلات و تخلفات این حوزه باید یک تیم تخصصی تشکیل شود تا از این دوران سه ماهه عبور کنیم نکته بعدی اینکه پس از نظارت بر نانواییها باید این نکته مدنظر قرار گرفته شود که هیچ نان پخته شده در سوپر مارکت و مراکز فروش عرضه نشود و در صورت مشاهده این تخلف، باید دادستانی دستور تعطیلی آن واحد صنفی را بدهد چون نانهایی با قیمت دولتی عرضه میشود در این مراکز با مبلغی بیش از آنچه برای نانواییها تعریف شده به فروش میرسد. از طرفی در نانواییها به افراد بیش از هفت قرص نان عرضه نشود.
* در این صورت مشاغلی مانند رستورانها که نیاز به مصرف نان دارد با مشکل مواجه میشوند
برای چنین مشاغلی که در کنار غذا نیاز به عرضه نان دارند با دریافت نامهای از دادگستری یا فرمانداری میتوانند نان مورد نیاز خود را تهیه کنند و مدیریت نیاز چنین مشاغلی کار دشواری نیست و فقط نیاز به تعامل و همراهی تمامی دستگاههای اجرایی دارد. اما در صورتی که راهکاری برای نظارت بر این بخشها دیده نشود، در قسمت عرضه نان با مشکل مواجه خواهیم شد.
* سقف و کف میزان سهمیه آرد نانواییها چقدر است؟
سهمیه آرد نانواییها از پنج تا ۲۰ کیسه آرد است؛ این رقم بسته به مکان نانوایی و مجوز عرضه متغیر است. از طرفی این را مد نظر داشته باشید که هر کیسه ۴۰ کیلویی آرد ۱۳۰ تا ۱۵۰ قرص نان بربری و ۴۰۰ قرص نان لواش میدهد. حالا بسته به میزان جمعیت هر منطقه سهمیه آرد متفاوت است.
* یکی از مباحثی که مطرح میشود عدم صدور مجوز نانوایی دولتی است در این رابطه توضیح دهید
افزایش تعداد نانواییها تنها با اجازه فرمانداری انجام میشود و در حال حاضر محدودیت در صدور مجوز نانوایی دولتی وجود دارد چرا که سهمیه گندم افزایش پیدا نخواهد کرد و به این ترتیب صدور مجوز جدید موجب کاهش سهمیه آرد نانواییهای دولتی در استان خواهد شد. اما در بسیاری از مواقع شاهد خرید و فروش مجوز نانوایی دولت هستیم که برابر با قانون ممنوع است.
باز هم در جایی از قانون آمده که اگر فروش مجوز با تایید اتحادیه باشد، بلامانع است. به همین دلیل خرید و فروش مجوز نانواییها گران شده البته که قیمت مجوز به نوع نانوایی و سهمیه آرد آن هم وابسته است با توجه به تمام مشکلات در حوزه آرد و نان به نظر میرسد حذف ارز دولتی از گندم میتواند راهگشای تمام مشکلات باشد؛ در چنین شرایطی تخلفها به حداقل خواهد رسید و مردم با دریافت همین یارانه نقدی میتوانند خرید کالاهای مورد نیازشان را انجام دهند.