نویاب؛ وحید حاج سعیدی*: آغاز عملیات ساخت مدرسه ای دو کلاسه در اردبیل، آئین کلنگ زنی مدرسه دو کلاسه خیرساز روستای سولیک منطقه سیلوانا، ساخت مدرسه دو کلاسه در روستای چناره الشتر، ساخت مدرسه دو کلاسه در سرپل ذهاب، اجرای عملیات ساخت مدرسه سه کلاسه روستای خانم‌آباد جوانرود، ساخت مدرسه سه کلاسه روستای چاهان در سیستان و بلوچستان، آغاز عملیات ساخت مدرسه سه کلاسه در روستای ممسنی و غیره اخباری از این دست در نشریات و رسانه های محلی به کرات دیده و شنیده می شود و امروزه در بسیاری از نقاط کشور به ویژه در روستاها شاهد ساخت مدارسی کوچک با تعداد کلاس های اندک هستیم.
ساخت چنین سازه هایی که عمدتاً توسط خیران مدرسه بنا نهاده می شوند نه به لحاظ اقتصادی و معماری قابل توجیه هستند و نه از منظر معیارهای فیزیکی فضاهای آموزشی این مدارس دارای استاندارد و معیارهای یک مدرسه هستند.
شاید به دلایل اقتصادی و خیرساز بودن این مدارس به ویژه در روستاها امکان جانمایی و ساخت کارگاه، آزمایشگاه، سالن سخنرانی یا همایش، کتابخانه، سالن سمعی و بصری، سالن امتحانات، اطاق معاون، آرشیو و بایگانی، اتاق مشاوره، نمازخانه و اطاق سرایداری فراهم نباشد ولی اینکه یک خیر هزینه ساخت دو کلاس را تقبل کند و مدرسه ای به نام خیر یا اموات ایشان ساخته شود، چندان با اصول و فنون آموزشی و ساخت ساز همخوانی ندارد! چرا که یک مدرسه ابتدایی دستکم باید دارای ۶ کلاس درس و در پایه های متوسطه اول و دوم هر پایه باید دستکم دارای سه کلاس باشد.
حال مجوز ساخت مدرسه دو کلاسه و سه کلاسه با کدام متر و معیار صادر می شود دستکم بر ما پوشیده است! هر چند شاید تعداد کم دانش آموزان در برخی مناطق و انتقال دانش آموزان به مدارس روستاهای مجاور از دلایل این ساخت و سازهای مینیاتوری باشد ولی بپذیریم با توجه به افزایش جمعیت سالمند کشور و ضرورت توجه به جوانی جمعیت، ساخت مدارس استاندارد و دارابودن تعداد کلاس های متناسب با پایه های تحصیلی و داشتن حداقل های یک مدرسه استاندارد امری لازم و یک ضرورت است.
در حقیقت برنامه ریزی و پیش بینی وضعیت آتی کشور هماهنگ با سیاست های دولت و حاکمیت یکی از ارکان توسعه و پیشرفت محسوب می شود که در بحث ساخت و ساز مراکز آموزشی، خلاء آن به شدت احساس می شود.
در حال حاضر یکی از سیاست های دولت که در سند تحول هم به آن به صورت جدی پرداخته شده حمایت از خانواده، جوانی جمعیت و پیگیری سیاست های فرزندآوری است.
بی تردید در بحث فرزند آوری و افزایش جمعیت، آینده نگری و توجه ویژه به آموزش نسل جدید، برنامه ها و توجهات ویژه ای را می طلبد که فراهم کردن زیرساخت ها و ایجاد فضای آموزشی مناسب و استاندارد در این رویکرد، یکی از مباحث اصلی و قابل اعتنا است.
اداره کل نوسازی مدارس با کمک و همراهی دلسوزانه و بی منت مجمع خیران، در تلاش هستند که با ساخت مدارس نو و ایمن گام های اساسی و آینده ساز برای توسعه متوازن آموزش در سطوح مختلف بردارند اما آنچه در این مهم مغفول مانده نگاه آینده محور و و توسعه مدار در ساخت و ساز مدارس است.
ای کاش مسئولان امر در ساخت و سازها تنها نیاز امروز منطقه یا محله را در نظر نگیرند و شرایط سال های آتی کشور را در برنامه ریزی های کلان خود لحاظ کنند و اگر امکان ساخت و تکمیل مدارس با تعداد کلاس های بیشتر فراهم نیست، حداقل زیرساخت های مدارس را به گونه ای تعبیه و مهندسی سازی کنند که در سال های آینده قابلیت افزایش فضای آموزشی در این مدارس فراهم باشد.
* خبرنگار و فعال فرهنگی
