نویاب؛ در دنیای امروز ارتباطات یکی از ارکان اصلی زندگی و اساس و پایه همه مشاغل حتی کارهای روزمره افراد است رسانه به عنوان بخشی از این دنیا نقش بسزایی در آگاهی مردم دارد.
با توجه به اهمیت دنیای جدید، ارتباط، اطلاعات و نقش آن در جامعه انکار ناپذیر است اما همچنان افراد فعال در این حوزه بخصوص خبرنگاران مورد کم لطفی و بی توجهی قرار می گیرند.
در کشورهای پیشرفته خبرنگاران جایگاه ویژه و مهمی به عنوان صدای مردم در نزد دولت دارند و پر نفوذترین اهرم آگاهی رسانی در جامعه محسوب می شوند؛ این قشر شغلی حساس و پر مسئولیت دارند اما اصحاب رسانه در کشور ما همچنان درگیر رفع نیازهای سطحی و اولیه خود هستند.
نداشتن امنیت شغلی و بیمه، وضع بد اقتصادی، دستمزد کم، دو شغله بودن، سختی تامین مسکن و نبود حمایت نهادهای دولتی از جمله مشکلات فراروی جامعه خبری است اما با وجود تمام این مشکلات همچنان با دوندگی های خستگی ناپذیر خود تلاش در رفع مشکلات مردم دارند.
برای آگاهی درباره مشکلات حوزه رسانه و دغدغه های این افراد گفت و گویی با «روح الله کلانتری»، مدیر مسئول هفته نامه آفتاب گلستان ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.
* خبرنگاران در ایران چه جایگاهی دارند؟
رسانه یکی از مسائل مهم و اساسی هر کشوری است، در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته رسانه ها همواره نقش اساسی و مهمی را در پیشرفت آن کشورها دارند و به طبع آن باید تلاش کنیم که رسانه هایی قوی با روزنامه نگارانی مشتاق و منتقد داشته باشیم تا بتوانند با قاطعیت و شجاعت مسائل خود را مطرح کنند.
روزنامه نگار یعنی منتقد همیشگی وضع موجود برای رسیدن به وضع مطلوب
روزنامه نگار یعنی منتقد همیشگی وضع موجود برای رسیدن به وضع مطلوب؛ ما امروزه بحران های مهمی در مطبوعات داریم و با بررسی این مشکلات مطالبات خود را از دولت چهاردهم اعلام خواهیم کرد.
* مطالبه اصلی روزنامه نگاران و خبرنگاران را بیان کنید؟
مسئولان نظام رسانه ها را یک تهدید برای خود می بینند در حالی که در همه کشورهای پیشرفته و توسعه یافته رسانه ها و خصوصا رسانه های منتقد بستری برای رشد حاکمیت هستند و بوسیله شجاعت، شفافیت و صداقت، حقایق را به اطلاع دولت ها می رسانند.
رسانه در این کشورها با اطلاع رسانی و نقد حاکمیت می تواند خطرها و رانت ها را شناسایی و همیار و همراه نظام حاکم بر کشور باشد به همین علت در بیشتر کشور های پیشرفته رسانه ها و روزنامه نگاران منتقد همواره مورد تشویق قرار می گیرند.
* گاه برخی رسانه ها با کمبود و نبود مخاطب روبرو هستند درباره این مساله توضیح دهید؟
بحران جدی دیگر برای رسانه ها نبود مخاطب است، امروزه مطبوعات ما با نداشتن مخاطب مواجهه هستند، چون نقاط ضعف فراوانی داریم و نتوانستیم ارتباط خود را با جامعه و مردم برقرار کنیم همچنین شرایط به گونه ای است که نمی توانیم مخاطبان را جذب کنیم.
نبود نیروی انسانی متخصص یکی از بحران های مهمی است که در مطبوعات وجود دارد. کمبود نیروهای شاخص و متخصص در مطبوعات باعث می شود کارایی کاهش یابد.
* خبرنگاری جز شغل هایی است که مطالبات فراوانی دارند اما انجمن صنفی برای پیگیری مطالبه افراد این حوزه تشکیل نشده است. درباره این مشکل و پیامدهای آن توضیح دهید؟
امروز در ارتباط با نهادهای صنفی خود دچار بحران هستیم ما نتوانستیم طی سال های مختلف یک نهاد صنفی قوی و مستقل که بتواند از منزلت و معیشت روزنامه نگاران حمایت کند، ایجاد کنیم همچنین خانه مطبوعات نتوانسته فعالیت های موثری در این زمینه برای کمک به خبرنگاران انجام دهد.
بحران های اساسی روزنامه نگاران نبود امنیت شغلی در روزنامه نگاری
یکی از بحران های اساسی روزنامه نگاران نبود امنیت شغلی در روزنامه نگاری است که یک بُعد آن مربوط به حاکمیت و بُعد دیگر آن هم مربوط به مدیران مسئول است که نتوانستند امنیت شغلی روزنامه نگاران را فراهم کنند.
یکی از مسائل مهم روزنامه نگاران و فعالان رسانه عدم وجود قانون شفاف برای مطبوعات است تا افراد فعال در این حوزه بتوانند با اتکا به آن از حقوق خود دفاع کنند.
با توجه به شعارهای انتخابی مسعود پزشکیان نور امیدی در دل روزنامه نگاران ایجاد شده، امید داریم که در این زمینه تغییرات مثبتی ایجاد کنند، در دولت های گذشته آنچنان حمایت های خوبی دریافت نکردیم و حتی بعضا برخی از روزنامه نگاران دچار محدودیت در فعالیت هم شدند.
* درباره فشارهایی که از طرف برخی دولت مردان به خبرنگاران وارد می شود و سبب. محدودیت فعالیت آن ها شده، توضیح دهید؟
در طول سه سال ریاست جمهوری شهید رئیسی ۶ خبرگزاری و روزنامه تعلیق شدند، مطالبه ما از رییس جمهور و دولت جدید این است که به رسانه ها به دید فرصت نگاه کنند نه یک تهدید؛ تا روزنامه نگاران با آزادی و شفافیت به تلاش و کوشش بپردازند.
مدت ۱۰ سال که در خانه مطبوعات استان گلستان فعالیت داشتم. طی این مدت تلاشمان براین بود که هر سال مجمع عمومی برگزار کنیم. یکی از مطالبات ما از دولت چهاردهم این است که اجازه دهد انجمن صنفی مستقل در کشور و استان گلستان دایر شود.
امروزه خانه مطبوعات در دست نیروهای امنیتی است و اعضای خانه مطبوعات باید تایید صلاحیت شوند. نهادهای صنفی باید از زیر سلطه و نظارت نیروهای امنیتی خارج شوند.
هرکسی که مدرک لیسانس داشته باشد می تواند درخواست مجوز نشریه دهد. اکنون چندین نشریه در استان گلستان وجود دارند که کارکردی ندارند.
* رسالت اصلی روزنامه نگاران و خبرنگاران چیست؟
هر رسانه برای حفظ استقلال خود بازاریابی فرهنگی لازم دارد. باید تلاش کنیم این بازاریابی فرهنگی را با رویکرد اقتصادی انجام دهیم تا بتوانیم درآمد روزنامه را از طرق مختلف قانونی و بخش خصوصی حل کنیم.
رسالت اصلی ما امر به معروف و نهی از منکر است بخش زیادی از امر به معروف و نهی از منکر مربوط به حاکمیت می شود یعنی رسانه ها باید بتوانند حاکمیت را نقد کنند، نقدی که بر پایه قانون، اخلاق، شرع و عقل باشد.
امیدواریم که با حضور دولت چهاردهم، مسئولان شایسته در استانداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد منصوب شوند که نگاه مثبتی به مطبوعات داشته و شاهد تغییرات خوبی در این حوزه باشیم.
