به گزارش نویاب به نقل از بازار تحریم ایران و محدودیت تجارت ایران با سایر کشورها از یک سو و تحریم های داخلی و مانع تراشی برخی دستگاه ها بر سر راه تولیدکنندگان و بازرگانان از سوی دیگر باعث شده تا تا صنعت در یک هزارتوی تولید، برای بقای خود دست و پا بزند.
حاصل چنین مشکلاتی بر سرراه تولید گرانی، تورم و کاهش توان مصرف کننده و به تبع آن کاهش چشمگیر تقاضا در بازار است موضوعی که با خود رکود به همراه خواهد آورد. شاید این کاهش تقاضا در اقلام پروتئینی مثل گوشت مرغ یا قرمز از سال گذشته بیشتر به چشم می آید اما محصولاتی مانند ماهی و میگو چند سالی است که در سفره مردم رنگ باخته و باعث شده تا این روزها کمتر مصرف کننده ای به سراغ تهیه ماهی یا میگو می رود با وجود چنین شرایطی تنها را برای تدوام تولید این صنعت صادرات است که آن هم به گفته فعالان این حوزه با موانع زیادی از سوی دولت مواجه است.
«حسن علی دیانی» مدیر عامل شرکت شیل آبزی گلستان معتقد است: به بعضی از واحدهای تولیدی مانند میگو هیچ یارانه ای در هیچ کدام از حلقه های تولید تعلق نگرفته و این مجموعه ها با نرخ آزاد دلار فعالیت می کنند و علاوه بر آن تورم هم به آنها تزریق می شود. حال چنین واحدی اگر قصد صادرات محصولات تولیدی خود را داشته باشد با مشکلات مختلف از جمله تعهد ارزی مواجه می شود. مشروح گفتگو با این فعال اقتصادی را می توانید در ذیل بخوانید.
* آیا افزایش دستمزد در رشد نرخ تورم اثر گذار است؟
بله. در کشور ما ۷۰ درصد مشکلات تولید، عمومی است و فرقی ندارد که این تولید در بخش کشاورزی، صنعتی، دامپروری و یا بخش‌های خدماتی باشد چراکه همه بخش های تولید از افزایش نرخ تورم متاثر می شوند. در کنار این موضوع با توجه به اینکه همه واحدهای تولیدی نیروی کار دارند افزایش حقوق ارگران هم در قیمت تمام شده محصولات تاثیرگذار است.
اگرچه این افزایش حقوق تاثیر مثبتی بر چرخه اقتصادی ندارد زیرا باعث افزایش نقدینگی شده و نرخ تورم را تشدید می کند و مجدد بر زندگی کارگر تاثیر منفی می گذارد و فرد نمی تواند ما به التفاوت حقوق جدید خود را نسبت به حقوق سال قبل پس انداز کند.
افزایش حقوق تاثیر مثبتی بر چرخه اقتصادی ندارد زیرا باعث افزایش نقدینگی شده و نرخ تورم را تشدید می کند و مجدد بر زندگی کارگر تاثیر منفی می گذارد
این روند به این صورت است که با افزایش حقوق، تقاضا برای کالاهای مصرفی و در نتیجه قیمت کالاهای مختلف افزایش می یابد و پس از چند ماه کارگر متوجه می شود که گویی هیچ افزایش حقوقی نداشته است و تورم بیشتر به چشم می آید. به عبارتی اینگونه به نظر می رسد که افزایش حقوق به جز آرامش اجتماعی هیچ سودی بر معیشت و وضعیت اقتصادی کارگر نخواهد داشت. همچنین در پی افزایش حقوق، میزان پرداختی بیمه تامین اجتماعی هم بیشتر می شود، در نتیجه این شرایط به نفع دولت خواهد بود و این عامل در کنار هزینه برق، آب، گاز، تورم و افزایش قیمت مواد اولیه باعث اعمال افزایش قیمت روی محصول تولیدی می شود.
راهکار درست این است که دولت مستقیم به تولید کمک کند تا قیمت تمام شده محصولات ثبات بیشتری داشته و به نفع تمام افراد جامعه و حتی نیروی کار همان واحد تولیدی باشد.
* افزایش قیمت کالاها چه تاثیری در روند تولید دارد؟
برخی از کالاها در جریان افزایش قیمت با ریزش مصرف کننده مواجه می شوند و در چنین شرایطی تولید کننده دیگر با ۱۰۰ درصد ظرفیت نخواهد بود که این منجر به کاهش تولید و به تبع آن کاهش درآمد تولید کننده می شود.
تعدادی از کالاها مانند نان جزو کالاهای اساسی هستند که ممکن است همین کالا ها هم علی رغم ضروری بودن با ریزش مصرف مواجه شوند. برخی از کالاها هم لوکس محسوب می شوند و تولید کننده های این کالاها در چنین شرایطی ریزش مصرف کننده را بسیار بیشتر احساس می کنند و ممکن است به یکباره ۵۰ درصد از فروش خود را از دست بدهند و در برهه ای به نقطه ای خواهند رسید که تولید چنین کالای لوکسی صرفه اقتصادی برای تولید کننده نداشته و مجبور به تعطیلی واحد تولیدی می شود.
* به باور شما مهمترین موضوع در تولید چیست؟
اولین موضوع مهم در تولید جلوگیری از نرخ تورم است و در صورتیکه دولت نمی تواند بخشی از تورم را کنترل کنند باید برای حامل های انرژی یارانه در نظر گیرد تا این یارانه به پایداری تولید کمک کند.
به نظرم دولت باید با کاهش نرخ انرژی، کاهش مالیات و عوامل دیگر تولید را رونق دهد درحالیکه اکنون کاملا برعکس عمل می کند.
* تعهد ارزی چه مشکلاتی را برای صادر کنندگان ایجاد کرده است؟
به بعضی از واحدهای تولیدی مانند میگو هیچ یارانه ای در هیچ کدام از حلقه های تولید تعلق نگرفته و این مجموعه ها با نرخ آزاد دلار فعالیت می کنند و علاوه بر آن تورم هم به آنها تزریق می شود. حال چنین واحدی اگر قصد صادرات محصولات تولیدی خود را داشته باشد با مشکلات مختلف از جمله تعهد ارزی مواجه می شود.
تعهد ارزی به گونه ای است که دولت روی یک نرخ مشخص در محصولات صادراتی پیمان سپاری می کند و اگر محصول مورد نظر کمتر از آن نرخ صادر و فروخته شود باز هم تولید کننده ملزم است به تعهد ارزی پایبند باشد که چنین شرایطی باعث متضرر شدن تولید کننده می شود.
به بعضی صنایع نظیر میگو هیچ یارانه‌ای تعلق نمی‌گیرد و این مجموعه خوراک آبزیان را با نرخ دلار آزاد تهیه می‌کند که علاوه بر آن تورم هم به آنها تزریق می‌شود. حال چنین واحدی اگر قصد صادرات داشته باشد با مشکلاتی مثل تعهد ارزی مواجه می‌شود
همه این شرایط باعث تشدید انتخاب مسیرهای غلط می شود و به همین دلیل برخی افراد از مسیرهای خلاف کالا را صادر می کنند که دلار حاصل از آن عملا وارد چرخه اقتصادی کشور نخواهد شد و به صورت آزاد در صرافی ها فروخته می شود.
زیربنای هر مسئله ای تولید است که باعث می شود یک کشور آسیب نبیند، اگر کشور ما از نظر تولید قدرتمند بود، تاثیر تحریم هایی که علیه ما اعمال می شود به حداقل می رسید. اگر اقتصاد و تولید در مسیر درست قرار نگیرد؛ واحد های تولیدی با کوچکترین تحریم یکی پس از دیگری تعطیل خواهند شد.
* با توجه به اینکه شما در حوزه پرورش میگو فعالیت دارید، آینده این صنعت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پرورش میگو اشتغال مستقیم و غیر مستقیم ایجادکرده و گردش مالی خوبی دارد که می تواند قطب اقتصادی بسیار قدرتمندی برای استان گلستان داشته باشد و به عنوان یک تولید در حال زایش محسوب می شود.
