به گزارش نویاب، بیش از ۸۰ روز از شروع طرح مدیریت هوشمند یارانه آرد (مهیا) می گذرد. طرحی که مسئولین دولتی از موفقیت در اجرای فاز نخست آن سخن می گویند؛ مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است. از صف های طولانی نان گرفته تا سهمیه هایی که کفاف خانواده های کم درآمد مناطق محروم را نمی دهد. این روزها که برنج کیلویی تا ۲۰۰ هزار تومان شده، قیمت ماکارونی سر به فلک کشیده و قیمت حبوبات دست کمی از گوشت ندارد، در بسیاری از شهرها و روستاهای دور افتاده و محروم جایگزین دیگری جز نان ندارند. مردمان این مناطق برای هر سه وعده خود نان می‌خرند.
آنگونه که رییس اتحادیه نانوایان سنتی تهران می گوید گرانی های اخیر تقاضای خرید نان را دست کم بین ۱۵ الی ۲۰ درصد افزایش داده است. حال آنکه سهمیه آرد نانوایی ها تغییری نکرده و در صورت ادامه این روند ممکن است که با کمبود نان در برخی از مناطق مواجه شویم.
البته محمد جلال مشاور وزیر اقتصاد در تازه ترین گفته های خود اعلام کرده که سهمیه آرد نانوایی ها بعد از اجرای فاز دوم به صورت شناور تعیین خواهد شد و دیگر نگرانی از این جهت وجود ندارد. به گفته او، بعد از اجرای طرح، نانوایی ها می‌توانند آرد خودشان را دریافت کنند و هیچ نگرانی در خصوص مقدار سهمیه و محدودیت ساعت کار نخواهند داشت.
رشد قیمت برنج شرایط زندگی مردم را به شدت سخت کرده و مردم ترجیح می دهند که بیشتر از نان در وعده های غذایی خود استفاده کنند. به همین دلیل خرید نان نسبت به گذشته دست کم ۱۵ الی ۲۰ درصد بیشتر شده است
گرانی ها، تقاضای خرید نان را ۲۰ درصد افزایش داد
بیژن نوروزی مقدم نانوایی رییس اتحادیه نانوایان می گوید: در تهران تغییری در مقدار سهمیه تحویلی به نانوایی ها رخ نداده و سهمیه های در نظر گرفته شده مطابق سال های قبل است. این در حالی است که تقاضا برای خرید نان نسبت به گذشته خیلی بیشتر شده و صف های طولانی مقابل نانوایی ها هم به خوبی این ادعا را ثابت می کند.
او با اشاره به گزارش مرکز آمار مبنی بر رشد حدود ۸۴ درصدی قیمت گروه خوراکی ها، گفت: تنها کالایی که قیمت آن ثابت مانده نان است. به خصوص اینکه رشد قیمت برنج شرایط زندگی مردم را به شدت سخت کرده و مردم ترجیح می دهند که از نان در وعده های غذایی خود استفاده کنند. به همین دلیل خرید نان نسبت به گذشته دست کم ۱۵ الی ۲۰ درصد بیشتر شده است.
این فعال صنفی معتقد است که در صورتی که دولت طرح مدیریت هوشمند یارانه آرد را هر چه سریع تر اجرایی نکند ممکن است در برخی از مناطق با کمبود نان مواجه شویم. چرا که در حال حاضر تخصیص سهمیه آرد به نانوایی ها به صورت سنتی و بدون توجه به سطح تقاضا صورت می گیرد.
تضاد منافع و مشکلات جدید با خرید کارتی از نانوایی ها
این سخنان در حالی است که در روزهای اخیر توزیع دستگاه خرید مختص نان در تهران توزیع شده و نانوایان دیگر از قبول پول نقد برای خرید نان امتناع می کنند.
یک خانم سالمند در صف نانوایی به خبرنگار بازار گفت: من از این کارت بانکی داشته باشم می ترسم و برای همین معمولا پول نقد برای خرید با خود دارم . والان نانوایی به من می گوید که باید فقط برای خرید از کارت بانکی استفاده کنم .
شاطرنانوایی سنگکی واقع در خیابان ولی عصرتهران در این باره می گوید: طبق اعلام دستگاه های ذی ربط تخصیص سهمیه بر اساس میزان خرید از طریق دستگاه هایی است که در نانوایی ها راه اندازی شده است. لذا اگر خرید نان با روش نقدی صورت گیرد سهمیه ما کم خواهد شد.
اوی می افزاید: همین الان هم سود ناناویی ها به شدت کاهش یافته و اگر بنا باشد که ساعات بیکاری نانوایی کم شود عملا ادامه کار نانوایی ها ممکن نیست .
وی با بیان این که تقریبا از ساعت ۵ صبح تا ساعت ۱۲ شب پخت می کردیم و نان به دست مردم می دادیم، گفت: پخت نان با توجه به میزان تخصیص سهمیه برای ما تا ساعت ۸ شب تمام می شود.
کارگران نانوایی اما نظری مخالف صاحبان نانوایی ها دارند. یک خمیرگیر نانوایی در خیابان فاطمی وی می گوید: کاهش ساعات کاری برای ما بهتر شده زیرا از ۵ صبح تا ۱۲شب با روزی ۲۰۰ هزار تومان و ماهانه ۶ میلیون تومان کار می کردیم. این رقم برای این ساعت ها بسیار ناچیز است و از وقتی سهمیه نانوایی ها محدود شده برای همین شاطرها سریعتر کار می کنند تا زودتر آرد سهمیه روزانه را پخته و به مردم تحویل دهند و ما ساعات بیشتری برای استراحت کردن داریم.
توزیع سهمیه آرد نانوایی ها به صورت سنتی انجام می شود و هیچ تغییری نسبت به گذشته نکرده است. در صورتی که دولت طرح مدیریت هوشمند یارانه آرد را هر چه سریع تر اجرایی نکند ممکن است در برخی از مناطق با کمبود نان مواجه شویم
سهمیه آرد هر نانوایی چقدر است؟
رییس اتحادیه نانوایان سنتی کشوردرباره چرایی تعطیلی زودهنگام برخی از نانوایی ها معتقد است: نانوایی مجبور هستند که مطابق با سهمیه ای که برای آنها در نظر گرفته شده، زمان پخت نان و مقدار عرضه را مدیریت کنند. چرا که در برخی از مناطق که تقاضا بالاست امکان عرضه در دو نوبت صبح و عصر وجود ندارد. در غیر این صورت در روزهای پایانی ماه دیگر سهمیه آردی برای آنها باقی نمی ماند و مجبور به تعطیلی نانوایی می شوند.
وی با اشاره به اینکه متوسط سهمیه در نظر گرفته شده برای نانوایی ها بین ۵ الی ۱۲ کیسه یا ۲۰۰ الی ۴۸۰ کیلو است، ادامه داد: در جاهایی همچون شمال تهران که تعداد نانوایی ها کمتر است، با کمبود آرد مواجه هستیم.
مصرف آرد و گندم در کشور بین ۳۰ الی ۴۰ درصد کاهش یافته است. با توجه به اینکه تغییری در قیمت و سهمیه آرد نانوایی ها صورت نگرفته، این کاهش مصرف حاصل آزاد شدن قیمت آرد صنف و صنعت است
قاچاق آرد از طرف نانوایی ها نداریم
نوروزی مقدم همچنین در پاسخ به ادعاهای مطرح شده در خصوص قاچاق سهمیه آرد نانوایی ها، گفت: وزیر اقتصاد حدود یک ماه پیش به صورت رسمی اعلام کرد که قاچاق آرد از طرف نانوایی ها نبوده است. ضمن اینکه بر اساس آمار موجود کمتر از یک درصد نانوایی ها دچار تخلف شده اند.
او همچنین در پاسخ به این سوال که آزاد سازی قیمت گندم و آرد تا چه اندازه مصرف را در کشور را کاهش داده است، گفت: آنگونه که برخی از مسئولین کشوری اعلام کرده اند، مصرف آرد و گندم در کشور بین ۳۰ الی ۴۰ درصد کاهش یافته است. با توجه به اینکه تغییری در قیمت و سهمیه آرد نانوایی ها صورت نگرفته، این کاهش مصرف حاصل آزاد شدن قیمت آرد صنف و صنعت است. به عبارتی می توان گفت که قاچاق آردی که صورت می گرفت از محل سهمیه هایی بود که به این بخش ها اختصاص پیدا می کرد.
به گفته این فعال صنفی، قیمت هر کیسه آرد نانوایی های دولتی حدود ۴۰ هزار تومان است و نرخ هر کیسه آرد در نانوایی های آزاد پز به ۶۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان می رسد.
۲۵ درصد نانوایی ها در تهران کارت خوان ندارند
رییس اتحادیه نانوایان سنتی درباره زمان اجرای طرح سامانه هوشمند نان، گفت: بر اساس ابلاغیه صورت گرفته به اتحادیه برای اجرای طرح مهیا باید تمامی نانوایی ها به کارت خوان تجهیز شوند. بعد از اتمام این کار توسط بانک عامل که همان بانک سپه است، مشکلی برای اجرای این طرح از طرف نانوایی ها وجود ندارد.
به گفته نوروزی مقدم، در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد نانوایی ها به دستگاه های کارت خوان مجهز هستند. البته این نسبت در تهران ۷۵ الی ۸۰ درصد بوده و حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد نانوایی ها در تهران هنوز مجهز به کارت خوان نشده اند.
حدود ۹۰ درصد هزینه های نانوایی ها دستمزد، آب، برق، بیمه و خمیر مایه و غیره و ۱۰ درصد باقی مانده را آرد تشکیل می دهد. با این وجود همچنان دولت اصرار به تعیین دستوری قیمت ها دارد. همین مساله موجب شده که فروش نان دیگر در کشور صرفه و توجیه اقتصادی نداشته باشد
فروش نان صرفه ندارد
مقدم در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات فعالین این صنف اشاره کرد و گفت: در حال حاضر نانوایان هیچ سودی از فعالیت و کار خود کسب نمی کنند و درآمدهای آنها حتی هزینه های آنها را هم به سختی پوشش می دهد.
او با اشاره به این نکته که حدود ۹۰ درصد هزینه های نانوایی ها دستمزد، آب، برق، بیمه و خمیر مایه و غیره و ۱۰ درصد باقی مانده را آرد تشکیل می دهد، ادامه داد: به عنوان مثال از ابتدای امسال هزینه دستمزد کارگر ۵۷ درصد افزایش یافته، تعرفه آب، برق و گاز افزایش یافته، اجاره بها به شدت بالا رفته با این وجود قیمت نان در کشور تغییری نکرده است. افزایش هزینه ها موجب شده که فروش نان دیگر در کشور صرفه و توجیه اقتصادی نداشته باشد.
او که معتقد است که قیمت نان باید واقعی شود، ادامه داد: بسیاری از نانوایی ها به امید وعده هایی که مسئولین دولتی داده اند، سرپا مانده اند.
رییس اتحادیه نانوایی با بیان اینکه بسیاری از نانوایی ها در آستانه ورشکستگی قرار گرفته اند، گفت: وقتی درآمد فردی تغییر نمی کند اما هزینه های او چند برابر شده، معنی جز ورشکستگی ندارد. اما متاسفانه گوش برخی از مسئولین بدهکار نبوده و همچنان قیمت نان دستوری تعیین می شود.
