هنگامه خاندوزی- نویاب: از اسفندماه سال گذشته وضعیت تامین نهاده دامی در گلستان با اما و اگرهای زیادی رو به رو شد و در فروردین ماه سامانه بازار گاه برای تامین نهاده دامی بسته ماند واقعه‌ای که صنعت دامداری گلستان را با چالش جدی مواجه کرد.
موضوع کمبود و قاچاق خوراک دام از سال‌های گذشته مطرح بود که هرچند کم یا با تاخیر به دست دامداران می‌رسید اما از اسفندماه سال گذشته است که دامداران نهاده‌ای نتوانستند تهیه کنند و وضعیت در استان به قدری وخیم شده که حتی نهاده قاچاق یا آزاد هم به گفته دامداران برای خرید یافته نمی‌شود.
وضعیت بد دامداران سنتی
یک دامدار سنتی در گفتگو با خبرنگار نویاب با بیان اینکه ما سال ها است که در این حوزه با مشکل مواجه هستیم و متاسفانه به جای اینکه مشکلات حل شود هر روز بدتر از گذشته شده است، گفت: نگاه من به دامداری فراتر از یک شغل است به عنوان یک انسان نمی‌توانم ببینم که توان سیر کردن شکم حیوان را ندارم.
اسماعیل نادری با بیان اینکه ما از علوفه و کاه برای خوراک دام استفاده می‌کنیم اما برای اینکه شکم گاو را سیر کنیم و شیردهی خوبی داشته باشد باید کنسانتره به او بدهیم، بیان کرد: وعده‌های غذای دام‌ها را در این مدت بسیار کم کردیم و این مساله ضربه سنگینی به ما زده است و الان حتی اگر بخواهیم به دلیل نبود خوراک دام آنها را به کشتارگاه نیز بفرستیم دچار ضرر و زیان زیادی می‌شویم.
برای اینکه شکم گاو را سیر کنیم و شیردهی خوبی داشته باشد باید کنسانتره به او بدهیم
مشکل تهیه نهاده‌های دامی تنها پیش روی دامداران سنتی نیست و دامداران صنعتی هم با آن دست به گریبان هستند، آنها در این مدت قادر به تهیه خوراک مناسب برای دام نبودند و به این ترتیب شاهد کم شدن شیر و جثه دام هستند. در چنین شرایطی فروش دام به کشتارگاه هم خسارت سنگینی به شمار می‌رود.
نهاده دامی در بازار آزاد نیز وجود ندارد
یک دامدار صنعتی گلستان که بیش از ۴۰ سال در این حوزه فعالیت می‌کند در گفتگو با خبرنگار نویاب در خصوص مشکلات تامین نهاد گفت: دولت اگر تامین نهاده برای دامداری‌ها نداشته باشد این صنعت نابود خواهد شد همچنین از اسفندماه سال گذشته تامین نهاده از سوی دولت انجام نشده و با شایعاتی که در خصوص حذف ارز ترجیحی وجود دارد همه چیز در بازار به شدت گران شده است.
غلامرضا فوجردی بیان کرد: متاسفانه نهاده دامی در بازار وجود ندارد و اگر هم باشد ما باید یونجه را کیلوی هشت هزار و ۵۰۰ تومان و ذرت را کیلوی ۱۰ هزار تومان خریداری کنیم که این قیمت‌ها با تولید همخوانی ندارد. کمبود نهاده در حوزه دام و طیور هم وجود دارد اما گاوداری‌ها بسیار حساس هستند و هر کمبود و عدم تامین نهاد خسارت سنگینی را به گاودار وارد خواهد کرد.
وی با تاکید بر اینکه این صنعت در گلستان در حال نابودی است، ادامه داد: بیش از ۴۰ سال در این حوزه فعالیت دارم و تامین نهاده برای من کار بسیار سختی است چه رسد به دامدارانی که در این وضعیت کار خود را به تازگی شروع کردند.
این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه کارخانه‌های لبنیات بعد از گذشت سه ماه هنوز مطالبات دامدار را پرداخت نکردند، یادآور شد: ما مجبوریم نهاده را گران و نقدی بخریم و از سوی شیر را با قیمت پایین و با تاخیر از کارخانه‌ها دریافت می‌کنیم.
تامین نهاده های دامی
مدیرعامل گاو داران صنعتی گلستان در گفتگو با خبرنگار نویاب ضمن انتقاد از نیز از وضع موجود گفت: با وجود تلاش‌های که در این حوزه برای تامین نهاده دامی انجام شده اما باز آینده صنعت دامپروری نامعلوم است.
متاسفانه نهاده دامی در بازار وجود ندارد و اگر هم باشد ما باید یونجه را کیلوی هشت هزار و ۵۰۰ تومان و ذرت را کیلوی ۱۰ هزار تومان خریداری کنیم
محمد تیموری با بیان اینکه تامین نهاده‌ها تا اسفند ماه از طریق سامانه بازارگاه سهمیه هر گاوداری تعیین و جهاد کشاورزی به تعاونی تحویل و به صورت سرانه بین گاوداری‌ها توزیع می‌شد، افزود: از ۱۵ اسفند ماه تاکنون نهاده‌ای تخصیص داده نمی‌شود و متاسفانه از آنجایی که بیشترنهاده ها شامل دانه جو، ذرت، و کنجاله سویا وارداتی هستند و در بازار وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه گاوداری یک سرمایه گذاری سنگین است و با طیور فرق دارد، خاطرنشان کرد: در ماه گذشته تلاش بسیاری برای تامین نهاده‌ها انجام دادیم ورئیس سازمان جهاد کشاورزی برای حل این مشکل قول مساعد داده است همچنین باید تاکید کنیم که در حال حاضر در بازار آزاد هم نهاده وجود ندارد، دولت باید در این زمینه به دامداران پاسخگو باشد چراکه تداوم این روند منجر به ورشکستگی دامداران می‌شود.
وجود بیش از دو میلیون راس دام
مدیرعامل دامداران گلستان دراین رابطه به خبرنگار نویاب، گفت: دولت قبل از اینکه تصمیم به حذف ارز ترجیحی در خصوص تامین نهاده بگیرد باید برای حل این مساله راهکاری پیش روی دامداران بگذارد. ما توان تولید بخشی از علوفه دامی را نداریم و وابسته به واردات هستیم، ماشین آلاتی که در حوزه تامین نهاده و خوراک دام در استان وجود دارد بسیار قدیمی است.
صادق لیاقی با بیان اینکه مکانیزاسیون بخش دامداری گلستان بسیار قدیمی است و اگر دولت در این مسیر به اتحادیه‌ها یارانه دهد که ماشین آلات خریداری کنیم بخشی اعظم نیاز نهاده‌ها را در داخل کشور تولید می‌کنیم، ابراز داشت: متاسفانه دامداری‌ها به ویژه در بخش دام‌های سنگین در سال‌های اخیر در تامین نهاده با مشکل مواجه بودند و همین مشکلات خسارت زیادی به این بخش وارد کرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۳۰۰ هزار گاو و دو میلیون راس گوسفند در گلستان وجود دارد که با نهاده علوفه‌ای خوراک آنها تامین می‌شود، افزود: با توجه به خشکسالی و تغییر اقلیم استان این نهاده‌های علوفه‌ای نیز تا یک ماه دیگر وجود نخواهد داشت به این ترتیب اگر دولت در این راستا حمایتی نکند دامداران مجبور به فروش دام به کشتارگاه هستند.
دریغ از یک کیلو نهاده برای دامداران صنعتی
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی گلستان در این رابطه به خبرنگار نویاب، گفت: دامداران گلستان به ۳۵ هزار تن نهاده در ماه نیاز دارند که این نهاده‌ها شامل اقلام ذرت، کنجاله سویا، سبوس گندم و جو است.
عبدالغفار تخله توزیع نهاده در اسفند ماه ۱۴۰۰ را به مقدار مورد نیاز ارزیابی کرد و گفت: خوشبختانه دامداران از توزیع نهاده‌ها راضی بودند نیاز دامداران گلستانی به ۱۲ هزار تن سبوس است ولی تنها سه هزار و ۶۰۰ تن یعنی یک چهارم نیاز دامداران در استان توزیع شد برخی افراد سودجو و دامدار نما با ارائه آمار و پلاک‌کوبی جعلی اقدام به دریافت نهاده بیش از نیاز و سهمیه خود کردند و به گرانی‌ها و کمبود نهاده در استان دامن زدند.
در حال حاضر ۳۰۰ هزار گاو و دو میلیون راس گوسفند در گلستان وجود دارد که با نهاده علوفه‌ای خوراک آنها تامین می‌شود
وی بیان کرد: راستی آزمایی جهاد کشاورزی به منظور جلوگیری از اقدامات افراد سودجو در دو ماه اخیر با شدت بیشتری در حال انجام است و سهمیه نهاده دامداران متخلفی که آمار دام خود را بیش از ۵۰ درصد اعلام کنند قطع شده و به تعزیرات معرفی می‌شوند.
دامداران و وضعیت مشابه
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی گلستان افزود: دامداران صنعتی استان هم وضعیت مشابهی داشتند و حتی یک کیلو نهاده خام دریافت نکردند و فقط توانستیم مقدار خیلی کمی سبوس در اختیارشان قرار دهیم.
به نظر می رسد با تصمیم گیری ها و سیاست‌های اشتباه دولت در بخش تامین نهاده دامی ضربه سنگینی به صنعت دامپروری وارده شده است و اگر به همین منوال پیش برویم شاهد نابودی این صنعت در آینده‌ای نه چندان دور خواهیم بود که با توجه به جنگ اوکراین و روسیه و کمبود مواد غذایی مورد نیاز کشورهای دنیا به نظر می‌رسد هرچه سریع‌تر دولت برای این بخش باید راه‌حلی اتخاذ کند.
