گروه صنعت و معدن-نویاب: تملک صنایع تولیدی توسط بانکها یکی از موضوعات جدی استان است که در سفر رئیس قوه قضائیه و رئیس جمهور به استان به صورت مفصل پرداخته شد با این حال نتیجهای برای این بخش نداشته است. مطابق آمار ارائه شده از استانداری گلستان ۵۰ واحد تولیدی در تملک بانکهای استان قرار دارد که از تملک اغلب آنها بیش از یک دهه میگذرد و با این حال هنوز اقدامی برای بازگرداندن این صنایع به چرخه تولید نشده است.
به گفته «امیرحسین ساداتی» تولیدکننده گلستانی و فعال حوزه اقتصاد، اغلب واحدهای تولیدی در تملک، میراث دورانی هستند که دولت وامهای زودبازده به افرادی فاقد اهلیت پرداخت کردند، به این ترتیب افراد با آورده حداقلی و با دریافت وام اقدام به احداث واحد تولیدی کردند که در کوتاهترین زمان ممکن، تعطیل شد و در تملک بانک قرار گرفت.
*نظرتان را درباره بدهی بانکها و موضوع تملک بگوئید؟
یک بخش تملک صنایع تولیدی محاسبات بدهی بانک به شمار میرود که غیرواقعی است؛ به نظر میرسد اگر محاسبات اصلاح شود و رقم واقعی بدهی دیده شود واحد تولیدی میتواند به چرخه تولید بازگردد مشکلات یک واحد تولیدی چند وجه دارد که باید تمام ابعاد آن در کارگروه دیده شود، معمولاً با توجه به شرایط هر استان، میتوان تصمیمگیری پیرامون مشکل آن منطقه انجام داد. در این شرایط باید سقف اختیارات استانها افزایش یابد.
اگر محاسبات اصلاح شود و رقم واقعی بدهی دیده شود واحد تولیدی میتواند به چرخه تولید بازگردد
متاسفانه در حال حاضر تمرکز بر واحدهای تعطیل در تملک بانک است در حالی که بسیاری از صنایع تولیدی دچار رکود شده و نیمه تعطیل هستند؛ این یک جریان متصل است که باعث میشود به زودی تعداد واحدهای تملک بانکی بیشتر شود. اغلب این واحدهای تولیدی در تملک میراث دورانی هستند که وامهای زودبازده گرفتند، در آن زمان دقت لازم برای اهلیت داشتن فرد سرمایه گذار نشد و به این ترتیب افرادی با آورده حداقلی یک واحد تولیدی راه اندازی کردند. به این ترتیب افرادی در این دوران صاحب واحد صنعتی شدند که کمترین تجربه را داشتند.
در آن زمان بانکها مکلف بودند که آنچه دولت وقت میگوید را بپذیرند اما ظاهراً بعدها به انتقامگیری افتادند و فرمولهایی که محاسبه شده و بدهی ایجاد شده را بر اساس فرمولهای سود روی سود با امحال هایی که پیشنهاد میدادند، محاسبه کردند و باعث شد تا عدد بدهی سنخیت با رقم اصلی نداشته باشد.
*به نظرتان اشکال کار در کجاست؟
متاسفانه ما راجع به فرآیندها صحبت نمیکنیم بلکه فقط به علت ایجاد مشکل میپردازیم، خیلی از این واحدهایی که پشت شرایط بد اقتصادی و تحریمها قایم شدند نقطه ضعف شان عدم برخورداری از توانمندی مناسب برای مدیریت صنایع است. یکی دیگر از مشکلات واحدهای در تملک بانک، نبود مراقبت و نگهداری از املاک این صنایع است چراکه شاهدیم املاک این صنایع تولیدی به دلیل نبود نظارت و نگهبان به سرقت میرود. موضوع دیگری که دارای اهمیت است اینکه در ابتدا شرایطی برای بررسی این واحدها ایجاد شود تا آن دسته از صنایع که امکان بازگشت به حالت قبل را ندارند، به فرد دیگری واگذار شود.
برگشت صنایع به چرخه تولید کفاف صنعت نیست، بلکه برگشت به بازار دارای اهمیت است. واحد تولیدی که بازاری برای فروش محصولاتش ندارد به شکست محکوم است
نیاز است تا مسائل را قدری ریشهای نگاه کنیم. خواهش دارم سازمان صمت و شرکت شرکها در کلینیکهای عارضهیابی مشکل واحدهای تولیدی که در اغما قرار دارند را بررسی کند تا تعداد واحدهای تملک بانکی افزایش نیابد. یک نکته را هم در نظر داشته باشید که برگشت به چرخه تولید کفاف صنعت نیست، بلکه برگشت به بازار دارای اهمیت است. واحد تولیدی که بازاری برای فروش محصولاتش ندارد به شکست محکوم است. مادامی که انبساط بازار وجود ندارد امکان صادرات نیست تولید بی معنا است. در اقتصاد منزوی تولید گران میشود و صرفه در مقیاس وجود ندارد.
*جلسات و کارگروهها در رفع مشکل چقدر تاثیرگذار است؟
متاسفانه تاکنون ستاد تسهیل و رفع موانع تولید گلستان خروجی نداشته است، به نظرم باید به این موضوع پرداخته شود که چرا در حوزه صنعت سرمایه گذار از استانهای موفق به گلستان دعوت نمیشود. در حال حاضر ظرفیت و زیرساخت در بسیاری از شرکتهای تولیدی استان که در حال ورشکستگی وجود دارد؛ شرکتهای سرمایه گذار از دیگر استانها میتوانند با ارائه مواد اولیه به این شرکتها مانع از توقف تولید صنایع استان شوند.
ایجاد کارگروهی متشکل از خبرههای صنعت و دستگاههای نظارتی، اطلاعاتی و صنعتی میتواند به بررسی مشکلات واحدهای ورشکسته و در تملک بانک کمک کند. پس از تشکیل کارگروه خبرگان صنعتی باید یک اراده سیاسی و حاکمیتی در استان ایجاد شود که متاسفانه در حال حاضر آن را نداریم چراکه گلستان از دیرباز گرفتار چندگانگی سیاسی بوده است؛ موضوعی که به اقتصاد استان آسیب جدی وارد کرده است.
آن گونه که از ظواهر امر پیداست در این شرایط بانکها هم در کنار واحد تولیدی قربانی میشوند هرچند که به عنوان واحد تولیدی از بانکها گلایه مند هستم. متاسفانه بانکها در حال حاضر با ارائه تسهیلات یک میلیارد تومانی، حدود پنج میلیارد تومان از واحد تولیدی دریافت میکنند که این رقم برای بازگرداندن رونق به یک صاحب صنعت میتواند بسیار موثر باشد.