الهام رئوفی فر- نویاب : در طول سال‌ها بسیاری از باغداران گلستانی بدون اطمینان، آگاهی و بررسی نسبت به خرید نهال از نهالستان‌های فاقد مجوز اقدام کردند امری که در اغلب موارد حاصلی جز خسارت ندارد به همین خاطر کارشناسان، کاشت و اصلاح نهال را از فعالیت‌های مهم باغداران می دانند و معتقدند برای داشتن باغی سرحال و پربار اولین قدم انتخاب نهال مناسب است.
به رغم اینکه انتخاب نهال موضوعی آسان و پیش پا افتاده به نظر می‌رسد، تهیه گونه مناسب نهال دارای اهمیت زیادی است چراکه باغدار سال‌ها وقت و هزینه صرف نگهداری و پرورش نهال می‌کند تا به مرحله باروری برسد دریغ از اینکه در ابتدای امر انتخابی نامناسب سرمایه خود را هدر داده است.
این روزها که زمان مناسبی برای کاشت نهال است در مجاور محورهای استان افرادی که اقدام به فروش نهال می‌کنند، به وفور دیده می‌شود. اغلب این افراد فعالیتشان در نهالستان‌های فاقد مجوز و نظارت دستگاه‌های متولی است. اهمیت برخورداری از مجوز نهالستان‌ها آنجه معنی پیدا می‌کند که در سالانه در چند مرحله تیم‌های متخصص از این فضاها سرکشی می‌کنند تا محصول نهالستان دارها بر اساس مطالعات و علم روز رشد و پرورش یابد. با این حال استقبال باغداران برای خرید این نهال‌های شناسه دار زیاد نیست.
گرانی نهال شناسه دار
محمد کمالی یک باغدار گلستانی علت بی رغبتی خود را نسبت به تهیه نهال شناسه دار گرانی آن اعلام می‌کند و در گفتگو با خبرنگار نویاب می‌گوید: برای ما هم به لحاظ اقتصادی به صرفه نیست که نهالی با قیمت گران تهیه کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر نهالی که تهیه کردید بارور نشد، می‌افزاید: امیدمان بر این است که با مراقبت و نگهداری مناسب این نهال به مرحله رشد و باروری برسد چراکه به محض تبدیل به درختی تنومند و بارده معاش چندین خانواده تامین خواهد کرد.
نهالی مناسب است که پس از سه سال میوه‌های سالم و باکیفیت دهد و نسبت به سرما و آفات حساس نبوده و متناسب با آب و خاک منطقه باشد
با آنکه میزان آگاهی باغداران افزایش یافته اما هنوز برخی فریب ارزانی نهال را می‌خورند یا به فروشنده اعتماد می‌کند، فارغ از اینکه برای آنها ثمره‌ای جز خسارت و صرف هزینه بیهوده نخواهد داشت.
مطابق آمارهای ارائه شده، در گلستان سالانه هفت میلیون اصله نهال تولید می‌شود که تنها سه میلیون و ۲۰۰ هزار اصله آن در ۲۰ نهالستان مجوزدار تولید و توزیع می‌شود و بقیه در نهالستان‌های فاقد مجوز کاشت می‌شوند.
برخورد قانونی با نهالکاران فاقد مجوز
اما معاون باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان حل این مشکل را برخورد قانونی با نهالکاران فاقد مجوز می‌داند و می‌گوید: تلاشمان بر این است تا نهالستان‌های فاقد مجوز به سمت اخذ مجوز و گواهی سلامت نهاد هدایت شوند اما تا آن زمان، باغداران باید هنگام خرید به نکات اصلی در سلامت نهال دقت داشته باشند.
نوید رضا فراهانی در گفتگو به خبرنگار نویاب با بیان این نکته که خاک نهالستان دارای مجوز مورد آزمایش قرار می‌گیرد، می‌افزاید: همچنین خاک از لحاظ بیماری قرنطینه‌ای فیزیک و شیمی بررسی می‌شود.
وی درباره نهال استاندارد اینگونه توضیح می‌دهد: نهالی مناسب است که پس از سه سال میوه‌های سالم و باکیفیت دهد و نسبت به سرما و آفات حساس نبوده و متناسب با آب و خاک منطقه باشد.
او به خرید نهال از نهالستان دارای مجوز تاکید می‌کند و ادامه می‌دهد: استفاده از نهال فاقد مجوز تضمینی در باروری و استفاده بهینه از آن را به باغدار نمی‌دهد.
معاون باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان ضمن اشاره به فصل نهال کاری، می‌افزاید: متاسفانه بسیاری از افراد در قالب فروشنده نهال در مجاور محورهای استان اقدام به فروش نهال می‌کنند که بسیاری از این نهال‌ها فاقد مجوز و نظارت دستگاه‌های تخصصی است.
وی اضافه می‌کند: باغدار در صورت خرید نهال‌های فاقد مجوز، ریسک بزرگی در سرمایه گذاری می‌کند زیرا بسیاری از این گونه‌ها پس از چند سال مراقبت رشد کافی نداشته و به باروری نمی‌رسند.
فراهانی علت عدم باروری بسیاری از این نهال‌های فاقد مجوز را اشکال در گونه یا عدم سازگار با منطقه اعلام می‌کند و می‌گوید: برخی دیگر از این گونه‌ها به دلیل اشکالات گیاه شناسی، آفات و بیماری به باروری نمی‌رسند.
وی به استفاده از نهال‌های دارای شناسه و کد تاکید می‌کند و می‌افزاید: در استان ۲۱ نهالستان تحت نظارت سازمان جهاد کشاورزی استان و موسسه بذر و نهال کشور فعالیت می‌کنند.
باغدار در صورت خرید نهال‌های فاقد مجوز، ریسک بزرگی در سرمایه گذاری می‌کند زیرا بسیاری از این گونه‌ها پس از چند سال مراقبت رشد کافی نداشته و به باروری نمی‌رسند
معاون باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گلستان از سرکشی کمیته فنی نهال استان در طول سال از نهالستان‌های دارای مجوز خبر می‌دهد و می‌گوید: در صورت رعایت استانداردها در این نهالستان‌ها، برای نهال‌ها برچسب مخصوص صادر می‌شود.
به گفته او، در نهال‌های شناسه دار پایه نهال، پیوندک، مکان نهالستان، زمانی تولید، سموم مورد استفاده و نوع تغذیه نهال‌ها مشخص است به همین خاطر باغدار می‌تواند با اطمینان خاطر نهال را از این مکان‌های دارای مجوز تهیه کند.
وی با بیان این نکته که نهال‌های شناسه دار در ۹۰ درصد موارد بارور می‌شوند، ادامه می‌دهد: در صورتی که نهال پس از چند سال مراقبت به باروری نرسید، موارد بررسی می‌شود؛ اگر اشکال از نهال باشد خسارت آنها به باغدار توسط نهالستان دار پرداخت می‌شود.
فراهانی از فعالیت ۸۰ نهالستان فاقد مجوز در استان خبر می دهد و می گوید: به تمامی مالکان نهالستان‌های فاقد مجوز، برگه اخطار داده شده و تلاش می‌شود تا این افراد در کوتاه‌ترین زمان به سمت اخذ مجوز بروند.
در گلستان سالانه ۲۷۰ هزار تن انواع میوه تولید می‌شود ظرفیتی که می‌توان از آن با رعایت استانداردها بهره برداری بیشتری داشت. نباید این نکته را نادیده گرفت که امروزه در کشاورزی علمی فرصت آزمون و خطا نیست بنابراین فرهنگ سازی و ترویج آموزش و افزایش آگاهی باغداران برای انتخاب نهال شناسه دار الزامی است چراکه باعث بهره‌وری بالا و اقتصادی شدن صنعت باغداری در استان می‌شود.
با سلام و خسته نباشید و تشکر از پیگیری یک درد و مشکل بزرگ و پنهان حوزه کشاورزی استان برای اولین بار
سئوال این است که در مسیر جاده گرگان به گنبد ده ها مجموعه تولید نهال وجود دارد
چرا دستگاهای متولی و مسئول تاکنون با این افراد که مزارع بزرگ تولید نهال و در دید متولیان دارند برخورد قانونی نمی نمایند؟
چرا حمایت از آسیب دیدگان صورت نمی‌گیرد؟
و تا کنون چه برخورد قانونی با خاطیان و یا حمایت از آسیب دیدگان صورت گرفته؟