الهام رئوفی فر- نویاب: به رغم اینکه بسیاری از مسئولان برگشت محصولات صادراتی را بازی سیاسی و سیاه نمایی اعلام کردند اما وجود سم و سایر آلاینده ها در برخی محصولات کشاورزی را به جز کشورهای های صادرکننده، بعضی از تجار و متخصصین داخلی هم تائید کردند که این زنگ هشداری برای بخش کشاورزی است.
اما به گفته مسئولان دانشگاه علوم پزشکی گلستان ناهماهنگی بین دستگاهی از عوامل اصلی این اتفاق است چراکه جهاد کشاورزی استان در زمان صادرات محصولات کشاورزی، نقش علوم پزشکی را نادیده می گیرد اقدامی که با قوانین کشور هم مغایرت دارد چراکه در ماده ۲۸ آئین نامه اجرائی قانون حفظ نباتات آمده «بهداری های هر منطقه موظفند میوه جات و سیفی جات و تره بار و سایر موادمصرفی خوراکی سمپاشی شده را قبل از عرضه به بازار معاینه و در صورت موجود بودن بقایای سم، مشکل را به شهرداری و یا سایر مقامات مربوطه اعلام و از فروش آنها جلوگیری نمایند.»
علوم پزشکی نظارتی بر صادرات ندارد
موضوعی که مدیر اداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان هم آن را تائید می کند و می گوید: با این وجود این دستگاه در زمان صادرات محصولات کشاورزی نادیده گرفته می شود.
مجتبی رئیسی در گفتگو با خبرنگار نویاب با بیان این نکته که همواره وظیفه کنترل سموم بر عهده علوم پزشکی است، می افزاید: این در حالی است که محصولات خام کشاورزی بدون نظر این دستگاه صادر می شود.
او ضمن یادآوری این نکته که با برگشت صادرات، علوم پزشکی نخستین دستگاهی است که مقصر شناخته می شود، افزود: متاسفانه دوستان جهاد معتقدند محصول خام کشاورزی ربطی به علوم پزشکی ندارد. اگر این موضوع ربطی به دانشگاهعلوم پزشکی ندارد پس این دستگاه موظف به پاسخگویی محصولات برگشت خورده صادراتی هم نیست.
رئیسی ادامه می دهد: این وظیفه ای است که درست یا غلط، قانون در اختیار دانشگاه علوم پزشکی قرار داده و ما مکلف به اجرا قانون هستیم.
به گفته مدیراداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان، متاسفانه علیرغم اینکه قوانین زیادی در این حوزه وجود دارد اما بین دستگاهها هماهنگی نیست.
وی تفاوت در استاندارد محصولات کشاورزی را عامل دیگر برگشت خوردن محصولات صاراتی اعلام می کند و می گوید: بعضی از سموم به لحاظ استانداردهای بهداشتی کشور ما بلامانع است در حالی که برای روسیه دارای اشکال است همچنین عکس این مسئله هم صادق است.
همواره وظیفه کنترل سموم بر عهده علوم پزشکی است، این در حالی است که محصولات خام کشاورزی بدون نظر این دستگاه صادر می شود
به گفته وی، ناهماهنگی بین استانداردهای ایران با سایر کشورها به معنی آلودگی محصول کشاورزی ایران نیست.
رئیسی شناسنامه دار شدن زمین های کشاورزی را یک ضرورت می داند و می گوید: این مقوله از ضروریاتی است که در حوزه کشاورزی باید به زودی اجرایی شود.
وی ادامه می دهد: در چنین شرایطی می توان محصولات هر زمین را به تفکیک شناسایی کرده و میزان سموم و آلایندگی آن را دریافت.
مدیراداره نظارت بر مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گلستان با بیان این مطلب که برخی از سموم موجود در بازار تقلبی بوده و تحت نظارت نیست، می افزاید: بررسی مجوز سموم وارداتی از نکاتی است که حتماً نهادهای متولی باید آن را به صورت جدی بررسی کنند.
ناهماهنگی بین دستگاهی
به رغم اینکه مدیراداره نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی گلستان از نادیده گرفتن این دستگاه توسط جهاد گلایه مند است اما مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلستان، دانشگاه علوم پزشکی را مسئول بررسی آفات در محصولات صادراتی می داند و می گوید: مطابق قانون این دستگاه موظف به بررسی محصولات کشاورزی است.
کیانوش حق نما در گفتگو با خبرنگار نویاب وجود سموم در محصولات کشاورزی را رد می کند و می گوید: کالاهای صادراتی برگشتی، فاقد مشکل بهداشت و سلامت است و بسیاری از کشورها در این خصوص سیاه نمایی کردند.
وی ادامه می دهد: محصول کیوی ایران هیچ گونه آفتی به نام شپشک خرزهره ندارد و این ادعای کشور هندوستان مبنی بر وجود چنین آفتی در محصولات کشاورزی صحت ندارد.
کود و سم وارداتی غیراستاندارد
با این حال نائب رئیس اتاق بازرگانی گرگان نظری مخالف مدیران جهاد کشاورزی استان دارد و معتقد است که باید بپذیریم بخشی از کود و سم وارداتی دچار مشکل بوده و فاقد کیفیت لازم است.
امیر یوسفی در گفتگو با خبرنگار نویاب بابیان این نکته که صادرات محصولات کشاورزی برای اقتصاد کشور دارای اهمیت است، می افزاید: جدای از این، صادرات این محصولات تاثیر مستقیم بر اقتصاد کشاورزان و برخی تولیدکنندگان دارد.
و نائب رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران با تاکید براین نکته که مشکل بذر و سموم کشاورزی باید هرچه سریعتر بررسی شود، ادامه می دهد: با حذف ایران از بازارهای خارجی کشاورزان و تولیدکنندگان داخلی متضرر خواهند شد.
چندی پیش یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از وجود مافیایی در سازمان حفظ نباتات خبر داده و گفته بود که طبق بررسی های اولیه از بین برخی از مدیران و کارشناسان سازمان حفظ نباتات، مافیایی برای واردات سموم تشکیل شده که سموم غیراستاندارد به کشور وارد کرده و بالغ بر هزار میلیارد سود به صورت سالیانه به این مافیا تعلق می گیرد.
برخی از تحریم سود بردند
مدیرفروشگاه کشاورزی آنلاین واردات سموم غیر استاندارد را به کشور تائید می کند و می گوید: متاسفانه در شرایط تحریم برخی افراد از فرصت های به وجود آمده سواستفاده را می کنند.
مجتبی نظری در گفتگو با خبرنگار بازار می افزاید: متاسفانه هر روز این اتفاق بیش از گذشته رخ میدهد چون واردات از کشورهای فاقد کیفیت انجام می شود حتی گاهی آنچه را که در کشورهایی مانند چین به عنوان ضایعات محسوب میشود به ایران به عنوان محصولات وارداتی ارسال می کنند.
وی با بیان این نکته که سموم از کشورهای چین و روسیه فاقد کیفیت است، می افزاید: این حاصل تحریم هاست زیرا کشور به واسطه تحریم ها برای واردات کالاهای باکیفیت با دشواری مواجه است.
این فعال اقتصادی ادامه می دهد: کشورهای بسیاری، از چنین شرایطی با فروش محصولات بی کیفیت یا کم کیفیت سواستفاده می کنند.
اصل بر مبارزه غیر شیمیایی است؛ توسعه مبارزات بیولوژیک مانند کنترل حشرات و بیماری ها توسط حشرات شکارگر یکی از راه های مبارزه بیولوژیک با آفات است
مبارزه بیولوژیک راهگشاست
اما سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری کشاورزی گلستان برای مقابله با آفات راهکاری به جز سموم شیمیایی می دهد و اصل مبارزه با آفات و حشرات کشاورزی را بر مبارزه غیرشیمیایی می داند و می گوید: در محصولات گلخانهای راهی به جز مبارزات بیولوژیک نداریم.
حجت اله ربانی نسب در گفتگو با خبرنگار نویاب از مبارزه شیمیایی در کشاورزی انتقاد می کند و می افزاید: اصل بر مبارزه غیر شیمیایی است؛ توسعه مبارزات بیولوژیک مانند کنترل حشرات و بیماری ها توسط حشرات شکارگر یکی از راه های مبارزه بیولوژیک با آفات است.
وی با اعلام این مطلب که در محصولات گلخانهای راهی به جز مبارزات بیولوژیک نداریم، می افزاید: درحال حاضر مبارزات شیمیایی دیگر جوابگو نیست حالا اینکه چقدر کشاورزان آن را رعایت میکنند بحثی جداگانه است.
سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری کشاورزی گلستان به استفاده از کود شیمیایی کم خطر و یا زیست سازگار تاکید می کند و می گوید: به عبارتی اگر در جایی ناچار به استفاده از سم باشیم، بهتر است از سمی استفاده شود که مشکل جدی نداشته باشد.
وی تعدد در صدور مجوز سم فروشی را از دیگر مشکلات حوزه کشاورزی می داند و می افزاید: مجوز سم فروشی به راحتی داده میشود و اتفاقا همین موضوع مشکل ساز شده است.
به گفته ربانی نصب، تعداد فروشگاه های عرضه کننده سم زیاد شده و دسترسی کشاورزان به آن بیش از گذشته است ضمن اینکه هر یک از این فروشگاهها توصیههایی به کشاورزان می کنند که شاید در بسیاری مواقع درست و کارشناسی نباشد.
با توجه به وجود افراد متخصص در استان که راه های مبارزات بیولوژیک و غیر شیمیایی را برای مبارزه با آفات و حشرات به خوبی می دانند به نظر می رسد متولیان امر باید بیش از گذشته به دانش متخصصان کارآمد توجه کرده و توصیه های آنها را را برای رونق بیشتر اقتصاد کشاورزی استان مد نظر قرار دهند.