علیرغم اینکه ۱۲ حفاری چاه در ۷۰ سال گذشته برای استخراج نفت و گاز در منطقه گلستان بینتیجه مانده، اما مسئولان و متخصصان نسبت به استخراج نفت از سیزدهمین چاه در حال حفاری، خوشبین هستند.
سابقه اکتشاف نفت در منطقه گلستان به ۷۰ سال پیش برمی گردد، اما متاسفانه در این مدت استان هیچگاه موفق به استخراج نفت و گازنشد. با اینحال از آنجاییکه بین ترکمن صحرا با بلخانآباد که بزرگترین منطقه اکتشاف نفت و گاز در کشور ترکمنستان است فقط معادل ۱۳۰ کیلومتر فاصله است، مسئولان و متخصصان با در نظر گرفتن احتمال وجود میادین مشترک نفت و گاز در منطقه، دست از تلاش برنداشتند.
سال ۹۶ بود که کار مطالعات حفاری چاه نفت در شمال گمیشان با تصویب وزارت نفت آغاز شد؛ پس از دوسال مطالعه بر روی این طرح، شواهدی برای حفاری در روستای صوفی کم یافته شد؛ بر این اساس گروهی از متخصصین فارغ التحصیل از دانشگاه صنعت نفت برای انجام اقدامات مقتضی در محل حاضر شدند.
این بار امید
هرچند که پیش از این ۱۲ حلقه چاه با هدف کشف نفت و گاز، حفاری شده بود اما ۱۰ حلقه چاه به نتیجه نرسیده و دو حلقه چاه نیز به واسطه نبود صرفه اقتصادی رها شد، با اینحال اینبار مسئولان استانی و متخصصان به امید یافتن آثاری در سیزدهمین چاه نفت برای استخراج این ثروت خدادادی، تمام تلاش خود را به کار گرفتند.
سال ۹۶ بود که کار مطالعات حفاری چاه نفت در شمال گمیشان با تصویب وزارت نفت آغاز شد
موضوعی که مدیرعامل شرکت گاز گلستان هم نسبت به آن امیدوار است و از آن به عنوان یک فرصت برای استان یاد میکند و میافزاید: در حال حاضر استان از نظر مسیر مصرف انرژی گاز در انتهای خط لوله انتقال شبکه قرار دارد.
به همین خاطر در سالهای ۸۶ و ۹۵ و ۹۹ زمان اوج مصرف مشترکان در سرمای زمستان، بسیاری از صنایع برای تامین انرژی گرمایشی منازل شهری و روستایی قطع شدند اما اگر این اکتشاف نفتی به نتیجه برسد این مشکلات فعلی حل خواهند شد برای این چاه فعلی که به گفته عضو کمیسیون انرژی و نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی تاکنون بیش از دو هزار و ۷۰۰ متر از آن حفاری شده، اعتباری معادل ۱۵ میلیون یورو یا ۴۵ میلیارد تومان برای آن پیش بینی شده است.
«رمضانعلی سنگدوینی» با بیان این نکته که گذشته از اینکه درصورت قابلیت استخراج نفت از سیزدهمین چاه حفاری شده گلستان کمک به سزایی به اقتصاد استان و کاهش نرخ بیکاری این منطقه میشود، میافزاید: به این ترتیب مشکل قطعی گاز در این منطقه برطرف خواهد شد میزان حفاری فعلی چاه حدود دو هزار ۸۰۰ متر است لذا متخصصان در مراحل آخر حفاری هستند که پس از آن تست نهایی انجام میشود تا صرفه اقتصادی استخراج این منابع ارزیابی شود.
ارزیابی ها تا دو ماه دیگر
عضو کمیسیون انرژی مجلس اعلام نتیجه این ارزیابی را ظرف دو ماه آینده اعلام میکند و ادامه میدهد: در صورت استخراج نفت و گاز در این منطقه، گلستان به یکی از قطبهای اقتصادی کشور تبدیل میشود؛ ضمن اینکه در بحث سوخت گاز هم احساس امنیت خاطر برای هم استانیها و صاحبان صنایع فراهم میشود.
اکتشاف نفت در حوزه شمال کشور به واسطه صرفهجویی قابل توجه در کاهش هزینههای انتقال انرژی از جنوب به شمال کشور در برنامه است
سنگدویی با بیان اینکه در صورت استخراج نفت و گاز این نخستین چاه اکتشافی شمال کشور در منطقه خشکی خواهد بود، ابراز کرد: استخراج پروژههای نفتی مسیر جدیدی در توسعه استان است امیدواریم با بهره برداری از این چاه، جان تازهای در بدن اقتصاد استان جریان یابد.
امروزه موضوع اکتشاف منابع نفت و گاز در شمال و شمال شرق کشور تا جایی اهمیت یافته که مدیرعامل شرکت نفت خزر نیز بر اهمیت به نتیجه رسیدن برنامههای اکتشافی در حوزه شمال کشور به واسطه صرفهجویی قابل توجه در کاهش هزینههای انتقال انرژی از جنوب به شمال کشور، تاکید میکند.
پیگیری استخراج نفت از شمال شرق
«علی اوجی» در جلسهای که چندی پیش با «عبدالجلال ایری» نماینده مردم کردکوی، بندترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی داشت، نسبت به تامین نیازهای هیدروکربوری شمال کشور از طریق چاه صوفی کم اظهار امیدواری کرده بود. به گفته او، اولویت صنعت نفت مرزهای شمال شرق ایران و ترکمنستان، استان گلستان است در همین راستا با توجه به آغاز حفاری و اکتشاف نفت و گاز در گمیشان امید میرود تافعالیت در این حوزه با نتیجه مطلوب همراه باشد.
اما بخشی از تلاش و پیگیری مسئولان استان برای به بار نشستن این پروژه نفتی در استان رفع بیکاری و اشتغال جوانان استان است زیرا با افزایش اشتغال شرایط اقتصادی مردم این منطقه بهتر میشود. با اینحال بانگاهی به نرخ بیکاری استانهای نفتی کشور در مییابیم نه تنها این ثروت خدادادی کمک کننده نبوده بلکه نبود مدیریت درست منجر به تبعات زیست محیطی برای این منطقه شده است.
باید برنامه ریزی داشت
موضوعی که یک کارشناس اقتصادی هم بر آن صحه میگذارد و میگوید: اگر در این خصوص به خوبی برنامه ریزی نشود عوارض و مشکلات این حوزه بیش از محاسن آن دامن گیر میشود.
یک استاد دانشگاه میافزاید: با استخراج نفت، شرکتهای سرمایهگذاری وارد منطقه میشوند که بخش اعظم این سرمایهگذاری برای استان، اشتغال غیر مستقیم به همراه خواهد داشت.
محمدعلی خرسندی نبود نیروی متخصص و تحصیلکرده را از مشکلات شهرهای نفتی کشور میداند و ادامه میدهد: در صورت وجود قشر تحصیلکرده حوزه نفت در استان، از ظرفیت جوانان متخصص این منطقه استفاده خواهد شد در غیر این صورت نیروی ماهر و متخصص به استان مهاجرت کرده و بومیهای این منطقه در بخش خدماتی و غیرتخصصی به فعالیت می پردازند همچنین نبود برنامه ریزی مدون در ابتدای کار، نه تنها رشد و بالندگی استان را در پی ندارد بلکه باعث افزایش فشارهای اقتصادی، اجتماعی و حتی زیست محیطی به مسئولان در منطقه خواهد شد.
«علی اوجی» در جلسهای که چندی پیش با «عبدالجلال ایری» نماینده مردم کردکوی، بندترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی داشت، نسبت به تامین نیازهای هیدروکربوری شمال کشور از طریق چاه صوفی کم اظهار امیدواری کرده بود
وی به آموزش نیرو در بازه زمانی کوتاه مدت تاکید میکند و میافزاید: آموزشهای فنی و حرفهای برای شغلهای پائین دست، بسیار خوب است زیرا این نیروها در آینده به عنوان متخصص در چرخه فعالیتهای نفتی استان مشغول به کار میشوند. برنامه ریزی کوتاه مدت دولتمردان و عدم پایبندی آنها به برنامههای بلند مدت جای انتقاد دارد معمولاً برنامه ریزی دولت ها، همواره کوتاه مدت بوده است که چنین برنامه ریزی برای پروژههایی که ضریب ماندگاری بالایی دارند، مناسب نخواهد بود.
اشتغال در استان گلستان
نبود صنایع بزرگ در استان و کم رونقی صنایع تولیدی در این منطقه، از یک سو و چرخ دنده های زنگار بسته صنعت گردشگری از سویی دیگر امیدی در حوزه اشتغال برای جویندگان کار نگذاشته است. ضمن اینکه اشتغال در صنعت کشاورزی که یکی از محورهای اقتصادی استان بود هم در چند سال اخیر به واسطه خشکسالی رونق گذشته را ندارد.
بنابراین آنچه در حال حاضر برای گلستانی ها به مثابه روزنه امید به شمار می رود، همین استخراج نفت و توسعه این صنعت در استان است.
براساس اظهارات کارشناسان توسعه اقتصاد نفت در این خطه صرف نظر از اینکه سبب رونق اقتصاد مردم میشود، برای آن از دسته افرادی که در حال حاضر تمام امید خود را به صنعت کشاورزی خوش کردند هم بارقه امیدی خواهد بود بنابراین به نظر می رسد در صورت مشاهده شرایط مناسب برای استخراج نفت «صفی کم» کارشناسان و مسئولان نسبت به تربیت نیروی متخصص بومی اقدام کنند تا مشکل مردم جنوب کشور گریبانگیر استان گلستان، نشود.
چراکه وجود نیروی ماهر و کارآمد در بسیاری از بخش ها نشاندهنده ظرفیت و پتانسیل نیروی انسانی در استان است؛ بنابراین آموزش بسترسازی برای به دست آوردن تخصص نیرو، یکی از برنامه هایی است که مسئولان استانی در صورت استخراج نفت باید به آن توجه داشته باشند.