یادداشت؛ نجمه جهان تیغ؛ باز هم شورای شهر گرگان با حاشیهای تازه خبرساز شد. جلسه علنی دیروز شورا که قرار بود با بررسی ۱۱ لایحه شهری همراه باشد، پیش از آغاز رسمی کار، بهدلیل درگیری لفظی میان دو عضو شورا (علیاکبر بصیرنیا و حجت مقسم) بهطور کامل متوقف شد. انتشار ویدئوهای این مشاجره در شبکههای اجتماعی بار دیگر نام شورای شهر گرگان را به صدر اخبار محلی بازگرداند. اما این اتفاق، یک حادثه مقطعی نیست؛ بلکه نشانهای از روندی طولانی است که طی چهار سال اخیر در این نهاد تکرار شده و عملا کارایی شورا را زیر سوال برده است.
چهار سال پرتنش
دوره ششم شورای شهر گرگان از همان روز تحلیف با حاشیه آغاز شد. از اختلافنظر بر سر ترکیب هیأت رئیسه تا غیبت رئیس و نایبرئیس در انتخابات داخلی شورا، هر سال ماجرایی تازه رخ داده است. بارها جلسات بهدلیل جدال لفظی اعضا نیمهکاره مانده و برخی از تعبیر «دودستگی شدید» و «کشمکش بر سر نفوذ در مدیریت شهری» استفاده کردند.
با این حال، برخی اعضای شورا اختلافات را طبیعی و بخشی از فرایند دموکراتیک تصمیمگیری عنوان کردهاند. یکی از اعضا در گفتوگو با ایسنا گفته بود: «اختلاف نظر میان اعضا طبیعی است و مانعی برای توسعه شهر نخواهد بود.» با این حال، آنچه در عمل دیده میشود، بیشتر از «اختلاف نظر»، نشانهی بحران در اداره شورا و ناتوانی در گفتوگوی حرفهای است.
میدان جدالهای شخصی
بررسی اتفاقات چهار سال اخیر نشان میدهد که چند عامل اصلی در تداوم این وضعیت نقش داشتهاند که شاید تضاد منافع برخی اعضا این وضعیت اسفناک را پدید آورده باشد. دوم، رقابتهای درونی و سهمخواهی سیاسی و شخصی میان اعضا مانع از همگرایی برای تصمیمگیریهای کلان شده است. شورا به جای اتاق سیاستگذاری و تصمیمسازی، به میدان جدالهای شخصی بدل شده است.
سوم، فقدان شفافیت و پاسخگویی عمومی است. در حالی که شورای شهر میتواند از شفافترین نهادهای شهری باشد، اما این گونه نبوده حتی در مواردی رئیس شورا بهجای مدیریت جلسه، از حضور خبرنگاران و تصویربرداری انتقاد کرده است.
بیاعتمادی و بیتفاوتی اجتماعی به پارلمان شهری
در چنین شرایطی، هزینه این کشمکشها را شهروندان گرگانی میپردازند. وقتی شورا درگیر حاشیه و جدال است، پروژههای شهری معطل میمانند، تصمیمگیریها به تعویق میافتد و نظارت بر عملکرد شهرداری تضعیف میشود. در نتیجه، اعتماد مردم نسبت به شورا و حتی شهرداری کاهش مییابد و احساس بیتفاوتی عمومی نسبت به مسائل شهر بیشتر میشود.
امیدی به بهبود وضعیت این دوره از شورای شهر گرگان نیست اما نیاز است در دوره های بعدی ماموریت شورا بهعنوان نهاد مطالبهگر و ناظر مردمی باز تعریف شود، نه صحنه رقابتهای شخصی.
گرگان قربانی شد
شهر گرگان در چهار سال گذشته، شاید بیش از هر زمان دیگری، قربانی حاشیههای سیاسی و درگیریهای شخصی در شورای شهر شده است. شهری که میتوانست در مسیر توسعه متوازن و تبدیلشدن به الگوی مدیریت شهری شمال کشور قرار گیرد، امروز زیر سایه اختلافات مداوم اعضای شورا، فرصتهای مهمی را از دست داده است. در حالیکه کلانشهرهایی مانند رشت، ساری و حتی شهرهای کوچکتر شمالی توانستهاند پروژههای عمرانی و فرهنگی شاخصی اجرا کنند، گرگان طی چهار سال اخیر درگیر اختلاف بر سر انتخاب شهردار، تقسیم منافع و جدلهای درونساختاری بود و با هر اتفاق نه تنها درسی نگرفتند بلکه بر اختلافات و حاشیه سازی ها افزودند.
این اختلافات نهتنها وجهه شورا را در نگاه شهروندان تخریب کرده، بلکه اعتماد عمومی به نهاد مدیریت شهری را هم به شدت کاهش داده است. بسیاری از شهروندان، جلسات شورا را بهجای محلی برای تصمیمسازی درباره آینده شهر، صحنه مشاجره و اتهامزنی میدانند. این وضعیت، نوعی بیاعتمادی و بیتفاوتی اجتماعی ایجاد کرده که برای شهری با پتانسیل بالای فرهنگی و اقتصادی مانند گرگان، سم مهلکی است.
اگر این روند ادامه پیدا کند، نهتنها آینده مدیریت شهری، بلکه روحیه مشارکت اجتماعی و امید مردم به بهبود وضعیت شهر نیز آسیب خواهد دید. شهر گرگان امروز بیش از هر چیز، نیازمند آشتی، عقلانیت و بازگشت به اولویتهای واقعی شهروندان است؛ نه ادامه حواشی بیپایان.
