نجمه جهان تیغ، نویاب؛ در سال‌های اخیر، شرکت‌های خدماتی و پشتیبانی نقش مهمی در اجرای پروژه‌ها و تأمین نیروی انسانی برای دستگاه‌های اجرایی ایفا کرده‌اند. این شرکت‌ها که عمدتاً با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اداره می‌شوند، اکنون با چالش‌های گوناگونی از جمله خلأهای قانونی، تأخیر در پرداخت مطالبات و نبود سازوکارهای نظارتی مؤثر مواجه هستند. استان گلستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. «رسول گرگیج»، رئیس انجمن صنفی کارفرمایان شرکت‌های خدماتی و پشتیبانی فنی و مهندسی گلستان، در گفت‌وگو با ما از وضعیت کنونی این شرکت‌ها، مشکلات قراردادهای تیپ، مطالبات سنگین از نهادهای دولتی، و لزوم بازنگری در روند مناقصات و نحوه نظارت بر سامانه ستاد می‌گوید. گفت‌وگویی که بیش از هر چیز، ضرورت توجه جدی مسئولان به سرنوشت هزاران نیروی شاغل در این حوزه و حفظ پایداری شرکت‌های خدماتی را گوشزد می‌کند.
*تعریفی از انجمن صنفی کارفرمایان شرکت‌های خدماتی داشته باشید.
۱۲۰ بیش شرکت در حوزه‌های خدمات شهری، آشپزخانه، حفظ و نگهداری، حمل و نقل، فضای سبز با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استان گلستان فعال هستند.
۱۰ هزار نفر نیروی انسانی در حوزه های مختلف از قبیل خدمات شهری، آشپزخانه ها، حفظ و نگهداری، حمل و نقل، چاپ و تکثیر، فضای سبز در شرکت های خدماتی گلستان مشغول به کار هستند.
شرکت های خدماتی با خلأهای قانونی بسیاری روبرو هستند، براساس اصل ۴۴، سازمان ها و نهاد های دولت باید بخشی از فعالیت های خود را به بخش خصوصی واگذار کنند.
تعادل درآمد و هزینه در شرکت های خدماتی توان آنها را کاهش می دهد و ورشکست شدن آنها تبعات منفی به دنبال خواهد داشت.
شرکت های خدماتی با برخی سازمان ها و نهاد های دولتی ارتباط کاری و با برخی بده بستان مالی دارند. با توجه به شرایط خاص جامعه کارگری معمولا با ذستگاه های نظارتی، امنیتی و انتظامی ارتباط مستقیم داریم چراکه مشکلات کارگری ممکن است جامعه را به چالش بکشد.
*شرکت های خدماتی با چه چالش هایی مواجه هستند؟
تیپ های قرارداد شرکت های خدماتی در کشور چالش است. کارفرما ذر مناقصه شرایطی را مشخص می کند و به دنبال جذب پیمانکاری است که قرار است بازویی برای وی داشته باشد که این بازو ممکن است تامین مالی کند یا به لحاظ مدیریتی و اجرایی به کارفرما کمک کند.
پیمانکار برای جلوگیری از بروز چالش کارگری حقوق و بیمه را پرداخت می کند و پس از سه ماه ارزش افزوده را هم می پردازد اما برخی از کارفرماها به تعهدات خود عمل نمی کنند و در ادامه با توجه به کمبود بودجه کارفرما که به عنوان مثال شهرداری است، این روند علی الحساب ادامه پیدا می کند که این مسئله به مطالبات پیمانکار می افزاید. این یک چالش جدی بین شرکت های خدماتی با کارفرمایان است و به جرئت می گویم که تمام شرکت های خدماتی از کارفرماها طلب دارند. در حال حاضر طلب شرکت های خدماتی گلستان از دولت حدود ۷۰ میلیارد تومان است.
برون سپاری به درستی برای سازمان ها تعریف نشده است. عدم تعادل درآمد و هزینه باعث شده شرکت های خدماتی نتوانند توان لازم را برای ادامه کار داشته باشند و اگر به همین منوال پیش بروند ممکن است شرکت ها ورشکست شوند.
*نظرتان درباره تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی که در مجلس در حال پیگیری است، چیست؟
اخیرا بحثی در مجلس مطرح است که باید شرکت های واسط حذف شوند البته منظور از این شرکت ها شرکت های خدماتی انجمن صنفی نیستند.
برخی از سازمان ها و نهادها برای اینکه ارتباط مستقیمی با نیروها نداشته باشند شرکت هایی را ایجاد کرده اند که با یک واسطه با نیرو سرکار داشته باشند تا رابطه استخدامی برقرار نشود.
آموزش و پرورش به واسطه پرداخت مبلغی به شرکت های مشخص، از نیروی حق التدرس استفاده می کند و به طور مستققیم حقوق معلم حق التدریسی را نمی پردازد اما مشخص هم نیست که آن نیرو چه مبلغ حقوق از شرکت مد نظر دریافت می کند.
چنین شرکت هایی مبلغی را به واسطه حق العمل کاری دریافت می کنند اما به استخدام نیروها و سایر مسائل آنها دخالتی نمی کنند و رابطه کاری با نیروها ندارند اما در حوزه نیروهای های حجمی و شرکت های خدماتی این گونه نیست. پس اصل ۴۴ در شرکت های خدماتی و انجمن های صنفی کاملا با نیروهای شرکتی وابسته به سازمان ها متفاوت است.
*انتقادی به سامانه ستاد داشتید. لطفا آن را مطرح کنید.
سامانه ستاد فاقد سیستم نظارتی است. باید ستادی تحت عنوان هیات رسیدگی بر تخلفات سامانه ستاد در استانداری تشکیل شود تا عدالت در مناقصه مشخص شود و بی عدالتی به حداقل ممکن برسد.
*مشکلات موجود شرکت های خدماتی چه چالش هایی را به وجود می آورد.
سال گذشته کانون انجمن های صنفی استان گلستان هم تشکیل شد که ارتباط مستقیمی با کانون تهران دارد. اگر نظارت و کنترل و رسیدگی به شرکت های خدماتی در استان انچام نشود، سالانه درصد زیادی از این شرکت ها ورشکست می شوند و این مسئله به بدنه دولت آسیب وارد می کند چراکه این شرکت ها سرمایه گذاری گسترده ای انجام می دهند.
