اعظم محبی- نویاب: حدود یک دهه قبل مدیران ارشد کشور کلنگ بزرگترین سازه آبی گلستان را در شرق این استان شمالی بر زمین زدند؛ در سال ۱۳۹۰ و در مناطق بالادست شهرستان مینودشت ساخت سد نرماب آغاز شد تا یکی از مشکلات دیرین ساکنان این منطقه با بهره برداری از این سد برطرف شود.
در ابتدا قرار بود این سد ظرف مدت پنج سال و با اعتبار بالغ بر چهار هزار میلیارد ریال تکمیل می‌شود اما تعلل در تخصیص اعتبارات کافی و مناسب، ساخت این سد را طولانی کرده است.
مسئولان ارشد کشور و استان در برهه‌های زمانی متعدد با بازدید از روند احداث این سد، بارها زمان‌های متعددی را برای بهره‌برداری و تکمیل این پروژه وعده دادند اما هیچیک از این قول‌ها عملی نشد.
پروژه‌ای که قرار بود علاوه بر تأمین آب حدود نیم میلیون نفر از مردم گلستان، زمینه مهار سیلاب‌ها و کنترل رواناب‌های ناشی از بارش‌های رگباری را بر عهده داشته باشد و آب بخش کشاورزی و صنایع را تأمین کند، همچنان راه درازی را تا افتتاح و بهره‌برداری در مقابل خود دارد.
براساس آخرین گزارش‌ها از این سازه آبی، چنین برمی آید که هنوز مقوله قطع درختان واقع در کاسه سد به اتمام نرسیده و موضوع جابجایی روستاهای واقع در آن محدوده هم همچنان لنگ اعتبارات است و برخی از تأسیسات فنی پروژه مانند کانال‌های آبرسان و غیره هنوز تکمیل نشده است.
مردم گلستان در آستانه سفر هیئت دولت به استان انتظار دارند که رئیس دولت سیزدهم در یک اقدام جهادی و با رفع موانع اداری و البته تزریق منابع مالی کافی، زمینه بهره برداری هر چه سریع‌تر این سازه آبی را فراهم کند زیرا خشکسالی‌های اخیر و کمبود شدید آب شرب و البته کشاورزی در شرق استان به عنوان یکی از اصلی ترین مشکلات مردم مطرح بوده که امید است پس از این سفر، روند ساخت و تکمیل این سد شتاب بگیرد.
یقیناً طولانی شدن روند بهره برداری سد جز تحمیل هزینه‌های اضافی و عدم بهره مندی از ساکنان از این پروژه، دستاورد دیگری به همراه ندارد لذا باید تکمیل این به صورت جدی و ویژه در دستور کار مسئولان کشور قرار گیرد.
۲ هزار میلیارد برای تکمیل سد نیاز است
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان در خصوص سد نرماب از پیشرفت ۹۲ درصدی خاکریزی آن خبرداد و به خبرنگار نویاب گفت: از هفت میلیون و ۲۰۰ هزار مترمکعب حجم خاکبرداری بدنه اصلی تاکنون ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار مترمکعب انجام شده است.
سیدمحسن حسینی افزود: تمام تأسیسات هیدرومکانیکال خریداری شده و ۸۰ درصد آن نصب و سد انحرافی و تونل چهل چای هم احداث شده است.
وی ادامه داد: جابجایی اهالی روستای جنگلده پایین انجام و ۶۳ واحد مسکونی جدید برای آنها ساخته شده است و کار انتقال روستای جنگلده بالا به سایت جدید هم در دست اقدام بوده و حدود ۳۵ درصد پیشرفت دارد.
حسینی با اشاره به اینکه حدود ۵۰۰ هکتار زمین یا خریداری یا معوض شده است، بیان کرد: تاکنون ۹۹۰ میلیارد تومان برای این سد هزینه شده و دو هزار میلیارد تومان برای ادامه و به بهره برداری رساندن آن نیاز است که بخش زیادی از آن برای خرید اراضی داخل مخزن سد و استملاک و جابجایی روستاهای داخل مخزن نیاز است.
وی گفت: برای اراضی کشاورزی که زیر آب می‌رود، در حال رایزنی هستیم تا از نهادهایی که قطعات بزرگ زمین در حوالی سد دارند زمین خریداری کنیم و به صورت معوض در اختیار کشاورزان قرار دهیم که هم شغل آنها حفظ شود و هم انسجام آنها محفوظ بماند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان افزود: آنچه ما را نگران می‌کند، کم بودن تخصیص اعتبارات به ویژه در استملاک اراضی و جابجایی سه روستای باقی مانده در مخزن سد است.
حسینی در خصوص عملیات انتقال بعد از بهره برداری هم گفت: برای این کار سه مؤلفه وجود دارد، خطوط انتقال و تصفیه خانه و مخازن آب شرب، که در موافقت‌نامه آبرسانی به شهرها و روستاهای نوار مرزی آمده و در حال اجرا است.
پکیج‌های تصفیه اضطراری
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری گلستان هم در خصوص سد نرماب به خبرنگار نویاب گفت: مقرر شده بود که سد نرماب در تیرماه امسال آبگیری شود اما به دلیل اینکه مجوز قطع درختان و بوته‌ها از طرف سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی داده نشده بود این امر محقق نشد.
عفت همدم در خصوص جابجایی روستاها هم افزود: یک روستا به طور کامل جابجا شده و یک روستای دیگر هم ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
همدم اضافه کرد: در مرحله اول آبگیری ارتفاع آب به اندازه‌ای نیست که مشکلی برای سایر روستاها ایجاد شود و البته رایزنی برای تملک و جابجایی سه روستای باقیمانده هم توسط آب منطقه‌ای در دست انجام است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری گلستان ادامه داد: بدنه سد تا سطحی که باید آبگیری شود تکمیل شده و در مجموع ۱۰۰ درصد کامل نیست.
وی عنوان کرد: در مرحله اول آبگیری، هدف پیشگیری از وقوع سیلاب‌های احتمالی است تا مشکلی برای روستاها و شهرهای اطراف ایجاد نشود و در فازهای بعدی هدف آبرسانی به روستاها و شهرهای اطراف مانند مینودشت، گنبدکاووس، گالیکش و روستاهای نوار مرزی است که باید خط انتقال و تصفیه خانه اجرا شود تا بتوانیم ۴۰ میلیون متر مکعب آب تخصیصی شرب را به آنها برسانیم.
همدم افزود: در سفر معاون وزیر در شهریور ماه سال جاری به استان، پیگیر اعتبار برای خط انتقال و تصفیه خانه بودیم که مقرر شد به دلیل اینکه این تأسیسات اعتبار بالایی لازم دارد به صورت موقتی از پکیج‌های تصفیه اضطراری و فوری استفاده شده تا آب را با حدود ۲۰۰ لیتر بر ثانیه به شهرهای اطراف برساند.
طبق گفته وی ۴۵۰ میلیارد تومان در دو سال اخیر برای سد اختصاص یافت در صورتی که از سال ۹۰ که احداث سد آغاز شد تا سال ۹۸ کل اعتبار تخصیص یافته ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است.
تلاش برای اخذ اعتبار
استاندار گلستان هم در حاشیه بازدید از این سد در جمع خبرنگاران گفت: با اینکه اقدامات خوبی تاکنون برای سد نرماب چهل چای مینودشت انجام شده اما تکمیل این پروژه بسیار مهم به ۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز دارد.
علی محمد زنگانه افزود: در سفر رئیس جمهور به استان گلستان تلاش می‌کنیم تا مصوبات خوبی در تأمین منابع باقی مانده برای تکمیل سد چهل چای مینودشت از طریق منابع نقدی، اوراق و تهاتر نفت اخذ کنیم.
سد نرماب مینودشت ۱۰ سال است که در انتظار تخصیص منابع است؛ یقیناً طولانی‌تر شدن روند ساخت این سازه آبی علاوه بر آنکه هزینه تمام شده آن را افزایش می‌دهد، موجب کم اعتمادی مردم به وعده‌های مسئولان شده و از دولت جدید این انتظار می‌رود که در سفر پیش روی به استان با تخصیص اعتبار کافی و تعیین یک زمان بندی مشخص زمینه را برای بهره برداری هرچه سریع‌تر این سد عظیم فراهم کند.
