به گزارش نویاب، شهر تاریخی سمرقند، که در قرن پانزدهم با رصدخانه معروف الغ‌بیگ، پادشاه تیموری ستاره‌شناس، یکی از مراکز برجسته علم و نجوم بود، بار دیگر قرار است به نمادی از پیشرفت علمی بدل شود.
ازبکستان در رقابت با چین، هند و بحرین موفق شد میزبانی «کنگره بین‌المللی فضانوردی» (IAC) را برای سال ۲۰۲۸ به دست آورد و بدین‌ترتیب به نخستین کشور آسیای مرکزی که چنین رویداد جهانی را برگزار می‌کند، تبدیل شود.
طرح پیشنهادی این کشور، ایجاد یک «شهر فضایی» در مجموعه جاده ابریشم است تا شرکت‌کنندگان در محیطی علمی و فرهنگی فعالیت و تبادل نظر کنند.
محیدین ایبراگیموف، معاون مدیر سازمان فضایی «ازبک‌کوسموس» در این زمینه توضیح داد: «ایده ما این بود که علم و فرهنگ را تلفیق کنیم تا کنگره به یک تجربه تبدیل شود، نه صرفا یک کنفرانس.»
او افزود: «طرح شهر فضایی در سمرقند با استقبال گسترده‌ای مواجه شد.
ازبکستان پس از تاسیس سازمان فضایی «ازبک‌کوسموس» در سال ۲۰۱۹، به‌سرعت برنامه‌های فضایی خود را گسترش داده است.
این نهاد از فناوری‌های تصاویر ماهواره‌ای برای نظارت بر منابع آب، زمین‌های کشاورزی، جنگل‌ها و توسعه شهری استفاده می‌کند و با تحلیل داده‌های راداری حتی تغییرات میلی‌متری در سازه‌ها و سدها را شناسایی می‌کند تا از وقوع بحران‌ها پیشگیری شود.
در سال ۲۰۲۴، سامانه‌های نظارتی این سازمان بیش از صد هزار مورد تخلف احتمالی در حوزه‌های زیست‌محیطی و عمرانی را شناسایی کردند که موجب بهبود نظارت دولتی و مدیریت پایدار منابع شد.
در کنار پیشرفت‌های فنی، ازبکستان چارچوب قانونی و نهادهای تازه‌ای برای توسعه فعالیت‌های فضایی ایجاد کرده و استفاده از داده‌های ماهواره‌ای را از سال ۲۰۲۵ به‌صورت قانونی الزامی کرده است.
دولت همچنین بر آموزش در فناوری فضایی، افزایش آگاهی عمومی و جلب مشارکت دانشگاه‌ها و شرکت‌های خصوصی در پروژه‌های مرتبط تمرکز کرده‌است.
همکاری‌های بین‌المللی نیز با کشورهایی مانند چین، ژاپن، ترکیه و آذربایجان گسترش یافته و برنامه‌هایی نظیر «هفته جهانی فضا» و «چالش‌های فضایی ناسا» برای جذب جوانان به این حوزه برگزار شد.
انتخاب سمرقند برای میزبانی «کنگره بین‌المللی فضانوردی» جنبه‌ای نمادین دارد.
همان‌گونه که الغ‌بیگ شش قرن پیش این شهر را به مرکز دانش جهانی تبدیل کرد، دولت امروز ازبکستان می‌خواهد آن میراث را احیا کند. مقام‌های ازبک این میزبانی را آغاز «رنسانس سوم» نامیده‌اند.
