به گزارش نویاب به نقل از جهان صنعت، واردات بنزین سوپر آزاد شد. خبری که هم بخش خصوصی از آن استقبال کرده و هم برای دولت به منزله کمشدن بخشی از ناترازی بنزین است. هرچند برخیها آن را مقدمهای برای افزایش قیمت بنزین میدانند اما بیدرنگ میتواند بخشی از فشار کسری بودجه را هم امسال و هم سال آینده کم کند.
واردات بنزین سوپر که به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و «موافقت هیات دولت» قرار است، انجام شود، اشخاص حقوقی دارای مجوز از وزارت نفت با قیمت غیریارانهای بهصورت مجزا از زیرساختهای توزیع سوخت یارانهای، با رعایت قوانین و مقررات نسبت به واردات آن اقدام خواهند کرد. براساس مصوبه دولت فروش این نوع بنزین به صورت غیریارانهای و مجزا از زیرساختهای توزیع سوخت یارانهای است.
هنوز مشخص نیست که بنزین وارداتی با کدام ارز قرار است وارد شود. از آنجا که درحال حاضر قیمت هر لیتر بنزین سوپر با قیمت فوب خلیجفارس حدود ۲/۱ دلار است در صورت واردات با نرخ دلار آزاد قیمت هر لیتر بنزین سوپر حدود ۸۰هزار تومان تمام خواهد شد اما اگر قرار باشد که قیمت بنزین در صورت محاسبه با دلار نیمایی که درحالحاضر حدود ۵۱هزارتومان محاسبه شود، نرخ هر لیتر بنزین سوپر تقریبا ۶۱هزار تومان برای هر لیتر بنزین سوپر خواهد بود.
براساس این گزارش هر لیتر بنزین سوپر با دلار آزاد نزدیک به ۸۰هزار تومان میشود که در صورت محاسبه یک باک بنزین ۵۰ لیتری باید ۴میلیون تومان و با در نظر گرفتن دلار مبادلهای ۳میلیون و ۵۰هزار تومان پرداخت کرد.
پیش از این کرامت ویسکرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش از توزیع روزانه ۳۰۰هزار لیتر بنزین سوپر در تهران خبر داده بود. این ۳۰۰میلیون لیتر بنزین که محصول پالایشگاه ستاره خلیجفارس است، از دیروز توزیع شده و هنوز قیمت جدید برای این بنزین محاسبه نشده است. افزایش تقاضا برای بنزین سوپر و قطع آن باعث اعتراض مالکان خودروها در ماههای اخیر شده است. بسیاری از دارندگان خودروهای مدل بالا میگویند که بنزین توزیعشده کیفیت لازم را ندارد و استهلاک در خودروها را بالا برده است.
از سویی براساس اعلام شرکت ملی پخش میانگین مصرف بنزین در کشور در حال حاضر ۱۲۴میلیون لیتر است که با توجه به ناترازی تولید و مصرف، دولت روزانه ۱۰ الی ۱۲میلیون لیتر بنزین با قیمت هر لیتر ۴۰هزار تومان وارد کرده و با نرخ ۳هزار تومان توزیع میکند. این موضوع کسری بودجه را هم تشدید کرده است.
مسعود پزشکیان، رییسجمهوری بارها نسبت به این روند توزیع بنزین انتقاد کرده است. او در جریان ارائه لایحه بودجه سال آینده هم نسبت به این روند انتقاد کرد. به گفته پزشکیان بنزین وارداتی برای دولت ۳۰ الی ۴۰هزار تومان تمام میشود و اگر این روند ادامه یابد، باید سال آینده ۱۳۰هزارمیلیارد تومان برای واردات بنزین هزینه شود.
کمبود منابع برای واردات بنزین در نیمه دوم سال فشار مضاعفی را به بودجه کل کشور وارد کرده است و به همین دلیل هم با تصویب واردات بنزین سوپر میتوان انتظار داشت که بخشی از فشار هزینهای ناشی از واردات بنزین از دوش بودجه عمومی کشور برداشته شود.
پالایشگاهها نفس میکشند
سیدحمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی از این تصمیم دولت استقبال میکند. او میگوید که سرانجام بعد از یکسال پیشنهادی که از سوی بخش خصوصی به دولت داده شده بود، پذیرفته شد و میتوان انتظار داشت که با واردات روزانه ۵میلیون لیتر بنزین سوپر، بخشی از مشکلات ناترازی بنزین حل شود.
حسینی گفت: قاعدتا این تصمیم فشار را از روی دولت کم میکند و دست دولت باز میشود که بتواند به سایر اقشار کشور یارانه بدهد. اگر روزانه ۴ الی ۵میلیون لیتر از تقاضای بنزین تولیدی کشور با واردات تامین شود، کمک خوبی به ناترازی بنزین خواهد بود. مثلا به سفارتخانهها، مالکان خودروهای مدل بالا، یا خودروهای جدیدی که وارد شده است میتوان این بنزین وارداتی را عرضه کرد؛ هم آلودگی هوا کمتر میشود، هم اشتغال جدید ایجاد میشود و هم فشار از روی پالایشگاهها برداشته میشود که ناچار نباشند بنزین بیکیفیت تولید کنند.
حسینی گفت: الان پالایشگاه ستاره خلیجفارس میتواند روزانه ۴۰میلیون لیتر بنزین یورو ۵ تولید کند اما چون میخواهیم بنزین بیشتر تولید کند، مجبورش میکنیم که بنزین معمولی تولید کند اگر بخشی از تقاضای بنزین مصرفی کم شود، این پالایشگاه هم امکان تولید بنزین با کیفیت دارد.
او در پاسخ به این سوال که آیا این میزان واردات میتواند کمکی به کسری بودجه دولت باشد، گفت: به نظرم دولت نباید از واردات بنزین سوپر بهدنبال درآمدزایی باشد، بلکه باید این هدف را دنبال کند که ۵میلیون لیتر از بنزین یارانهای که توزیع میکند، کم کند. قاعدتا اصلا اقتصادی نیست که دولت بنزین لیتری ۴۰هزار تومان بخرد و لیتری ۱۵۰۰ توزیع کند، کلی هزینه بر دوش بودجه میگذارد.
الان برای سال آینده ۶میلیارد دلار منابع برای واردات بنزین در نظر گرفته است اگر این هزینه کم شود، کلی برد کرده است. حسینی با بیان اینکه این واردات حتما برای دولت و مردم فایده دارد، تصریح کرد: بنزین باکیفیت آلودگی هوا را کمتر کرده و استهلاک خودروها را کمتر میکند. بعد هم لازم است به سمت اصلاح قیمت فرآوردهها حرکت کرد تا قیامت که نمیتوانیم بنزین ۳ سنت و ۵ سنت نگه داریم. کجای دنیا بنزین لیتری ۵ سنت است؟
حذف سهمیه بنزین خودروهای جدید وارداتی
حسینی با تاکید بر اینکه اگر این مصوبه راه رسیدن به آزادسازی قیمت بنزین باشد چه اشکالی دارد؟ گفت: درحالحاضر پالایشگاه اراک امکان تولید بنزین سوپر را دارد. پالایشگاه آبادان در شرف تولید بنزین سوپر است و پالایشگاه اصفهان هم میتواند کیفیت بنزین تولیدیاش را بالا ببرد. با این وجود، این تولیدات پاسخگوی نیاز کشور نیست. ما حدود ۱۰میلیون لیتر در روز کسری داریم. اگر همه پالایشگاهها از همه ظرفیتشان استفاده کنند حدود ۱۱۰میلیون لیتر بیشتر نمیتوانیم تولید کنیم.
او افزود: با توجه به اینکه متوسط مصرف ۱۱۸ یا ۱۲۰ است، برای تامین آن ۱۰میلیون لیتر از دو شیوه استفاده میکنند؛ یا رافینت از پتروشیمیها گرفته و با نفتا قاطی میکنند و بنزین تولید میکنند یا واردات میکنند. این روند هم رو به افزایش است و اینگونه نیست که اگر امسال ناترازی ۱۲۰میلیون لیتر است، تقاضای سال آینده هم همین باشد. حتما سال آینده ۸ تا ۱۰درصد به مصرف بنزین کشور اضافه میشود .
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه باید به سمت راههای کنترل و جلوگیری از هدررفت و آزادسازی پیش رفت، گفت: همین تصمیمی که برای بنزین سوپر انجام شد، میتواند ادامه یابد. مثلا به خودورهای جدید وارداتی سهمیه بنزین ندهیم.
هرکس میخواهد برود خودرو وارد کند، بنزین آن آزاد است. به این ترتیب دولت کمکم فشار را از روی خودش کم میکند. عدالت یارانهای هم بهتر اجرا میشود. حداقل آن کسی که یارانه میگیرد بخش متوسط و پایین جامعه است. حسینی یادآور شد: آخرین گزارشها نشان میدهد که ۵درصد جامعه ایران سوپرپولدار است.
یعنی ۴-۳میلیون ایرانی هستند که اصلا برایشان اهمیت ندارد بنزین لیتری ۳هزار تومان باشد یا ۳۰هزار تومان؛ چرا این گروه باید دغدغه دولت باشد؟ به اینها بنزین باکیفیت خوب بدهید، استقبال هم میکنند.
به گفته وی، مصرف روزانه سوپر در تهران ۵/۱ الی ۲میلیون لیتر بوده است اما تا ۵میلیون لیتر هم در کل کشور تقاضا وجود دارد.