برخی کارشناسان اعتقاد دارند تأثیر تحریم، تورم و مشکل نقدینگی کشور به میزان تسامح و تساهل نمایندگان مجلس در مقابل دولت به اقتصاد کشور آسیبزده و این امر در زمینه پالایش روغن هم دیده می شود.
الهام رئوفی فر- نویاب: به رغم اینکه گلستان مانند اصفهان، تهران و.. استانی صنعتی نیست اما وجود همین تعداد محدود واحدهای تولیدی به کیفیت و میزان تولید بازار کشور، تنه میزند. شرکت مهتاب موتور یکی از این صنایع استان است که پس از پالایش روغنهای کارکرده و پردازش آن در مرحله نهایی کالایی که میرفت آسیب زننده به محیط زیست باشد را، به چرخه تولید و استفاده مجدد بازمی گرداند.
با وجود گذشت دو دهه از عمر این شرکت مینی پالایشگاهی، امروز این واحد تولیدی مشابه بسیاری از صنایع گلستان دستخوش گرفتاری اقتصادی کشور، تحریمها و محدودیت صادرات شده که ماحصل آن تعدیل نیرو و صادرات است.
حمید دامغانی مدیرعامل شرکت مهتاب موتور در این مصاحبه برایمان از دغدغهها و نگرانیهایش در حوزه صنعت و صادرات میگوید.
* توضیحی راجع به فعالیت شرکت دهید
شرکت، در واقع پالایش روغنهای کارکرده یا در اصطلاح عموم روغن سوخته است. این شرکت با استقرار واحدهای جمعآوری در سطح استان، روغنهای کارکرده را تجمیع کرده و سپس با انجام فرایندی خاص، به محصول روغن پایه و در واحد دیگری تبدیل به کالای نهایی تبدیل می کند.
بسیاری از صنایع گلستان دستخوش گرفتاری اقتصادی کشور، تحریمها و محدودیت صادرات شده اند
خوشبختانه جمعآوری و پردازش روغنهای کارکرده، کمک زیادی به حفظ محیط زیست میکند چراکه در گذشته و پیش از تأسیس این شرکت، منظره نامناسب تخلیه روغنهای کارکرده را در حاشیه محورهای استان شاهد بودیم درحالیکه اکنون کشاورزان و تمامی افرادی که با روغن سروکار دارند به واسطه دریافت مبلغی این روغنها را به شرکت تحویل میدهند.
* استانداردی برای این محصولات مشخص و اجرا میشود؟
محصولات تولیدی ما مشمول استاندارد اجباری هستند، ضمن اینکه برای آن دسته از محصولاتی که مشمول استاندارد نیستند هم گواهی استاندارد اخذ شده است. اهمیت به استانداردهای جهانی در تولید محصولات شرکت تاجایی است که سه محصول تولیدی این واحد تولیدی، استاندارد کشوری با نام شرکت مهتاب موتور ثبت شده است.
* صادرات هم دارید؟
محصولات شرکت از سال ۸۲ همراه با توسعه بازار داخلی صادر شد. محصولات این کارخانه تاکنون به ۱۴ کشور دنیا صادر شده است؛ علاوه بر مصارف داخلی کشورهای همسایه، کشورهایی نظیر عمارات، ویتنام، چین، مقدونیه و کوزوو این محصولات صادر شده است. در مجموع ارزش ریالی این صادرات در طول این سالها از ۶۲ هزار دلار شروع شده تا بالاترین رقم آن به حدود ۲۵ هزار دلار در یک سال هم رسیده است.
اما متأسفانه در چند سال اخیر با توجه به مشکلات کشور، واحد تولدی هم در گیر این مسائل شدند که یکی از آنها محدودیت در حوزه صادرات است. زیرا برای صادرات کالا به هر نقطهای از دنیا نیاز به حمل کشتیرانی، بیمه همکاری بینالمللی و کانالهای متداول برای برگشت سرمایه است که با توجه به تحریمهایی که وجود دارد در تمامی این بخشها تحت فشار هستیم.
یک مورد هم به صورت خاص برای ما وجود دارد اینکه محصول ما زیرمجموعه محصولات نفتی به شمار میرود در رقابت با کشورهای حاشیه خلیج فارس چون سیاست و اقتصاد ما به هم آمیخته است در بحث رقابت سیاسی آنها به بحث مواد نفتی با ارائه محصولات ارزان قیمت این فشار را میآورد و متأسفانه ما در نگهداری بازارمان همیشه متزلزل هستیم.
* راهکار چیست؟
اولین کار اینکه اهمیت به تعدد و تکثر رای زن اقتصادی است که دولت باید در سفارتخانهها ایجاد کند. متأسفانه دولت در این بخش کم کار کرده است.
دوم اینکه گفتمان اقتصادی و سیاسی که سُفرا باید داشته باشند اما به واسطه مشکلات موجود به آن توجه نمیشود سوم اینکه با توجه به اینکه محصول ما زیرمجموعه نفت است و با توجه به رقابت شدیدی که کشورهای حاشیه خلیج فارس در حوزه نفت دارند همیشه در جهت فشاری که به دولت میآورند بخش خصوصی آسیب میبیند و ناگزیر به فروش کالا زیر قیمت بازار جهانی هستیم که در دراز مدت فشاری که به واحدها میآورد منجر به درآمد کم و کاهش نقدینگی و سرمایه بخش خصوصی میشود.
بعید نیست در آینده این صنایع به مثابه بیماری که علی الظاهر سرحال اما لاغر و رنجور تبدیل شوند. امیدواریم با توجه به تغییر دولت و رویکرد جدیدی که در بحث گفتمان اقتصادی، سیاسی با همسایگانمان ایجاد شده، شاهدصدمات کمتری به بازار کشور باشیم.
به نظر میرسد برای حل مشکلات در سطح کلان نمانیدگان مجلس باید از دولت مطالبهگری داشته باشند. شاید بیشترین بخشی که منجر به ضرراقتصاد استان شده، این حوزه باشد.
متأسفانه نمایندگان به هرعلتی در مقابله با اقدامات دولت، سکوت میکنند که این سکوت باعث انحرافات دولت از وظایفش میشود. با نگاهی به برنامه ۱۴۰۴ میبینیم که درصد قابل ملاحظهای از برنامههای دولت اجرایی نشده است که عامل اصلی آن عدم مطالبهگری نمایندگان مجلس بوده است.
با توجه به اینکه محصول ما زیرمجموعه نفت است و با توجه به رقابت شدیدی که کشورهای حاشیه خلیج فارس در حوزه نفت دارند همیشه در جهت فشاری که به دولت میآورند بخش خصوصی آسیب میبیند
صاحبان مشاغل از وضعیت فعلی اقتصاد کشور بسیار گلایهمند هستند به این خاطر که به واسطه تورم ناگزیر به تقلیل نیرو شدهاند، درحالیکه آرزوی هر تولیدکننده توسعه واحدهای تولیدی است. از دست دادن نیروی کار برای کارفرما به مثابه از دست دادن فرزندانش است چراکه نیروی کار، سرمایه انسانی است که به واسطه شرایط نامناسب اقتصادی، کارفرما آن را از دست میدهد.
* برای تهیه مواد اولیه هم مشکل دارید؟
مواد اولیه شامل دو بخش است بخش اولیه شامل روغنهای کارکرده که از سطح استان جمعآوری میشود و مشکلی در این بخش نیست اما مواد افزودنی که در گذشته از کشورهای اروپایی وارد میشد با توجه به تحریمها واردات ممنوع شد و الان این مواد افزودنی از چین و روسیه علی رغم تمایل واحدهای تولیدی به استفاده از آن، وارد میشود.
کیفیت مواد اولیه وارداتی قالبا قابل قبول نیست و این مواد اولیه تهیه کالای نهایی مطابق با استانداردها را با مشکل مواجه کرده است. هرچند که درحال حاضر محصولات تولیدی این شرکت، براساس استانداردهای بینالمللی تولید میشود اما استفاده از مواد اولیه باکیفیت برای تهیه محصولی برابر با استانداردهای دنیا را تسهیل میکند. نکته جالب اینجاست که اداره استاندارد به رغم عرضه مواد اولیه بیکیفیت، ضرایب اطمینانی که از استاندارد تعریف شده را از ما میخواهند.