سرویس اقتصادی؛ نویاب: در تمام دنیا دولت ها از ظرفیت بخش خصوصی معمولا به عنوان بازوی توسعه بهره می برند اما در کشور ما به واسطه برنامه ریزی و سیاست گذاری ها تاکنون آنگونه که باید از این پتانسیل بهره گرفته نشده است.
به باور فعالان اقتصادی، دولت ها همیشه در تلاش برای افزایش این تعاملات برای توسعه تولید و رونق اقتصادی هستند. اما در ایران ما به عنوان بخش خصوصی همواره با موانعی در تعاملات خود برای صادرات با سایر کشورها مواجه می شویم که این حتی در تصور دیگران هم نمی گنجد.
بر اساس اظهارات کارشناسان، تنها راه خروج از مشکلات فعلی اقتصاد کشور عدم دخالت دولت در اقتصاد است. چراکه تا زمانی اقتصاد کشور دولتی و دستوری باشد توان مشارکت بخش خصوصی در تعاملات مالی روز به روز کمتر و انگیزه آنها برای مشارکت در امور اقتصادی کشور کاهش می یابد.
«امیر یوسفی» مدیر عامل شرکت بهاران پیمان گلستان که سال ها در حوزه تولید و صادرات فعال است تصمیمات خلق الساعه دولت و نبود آمار درست را از دیگر مشکلات برای تدوام تولید به میزان مطلوب می داند. او در این گفتگو به آسیب هایی که متوجه بخش خصوصی است و نقش اتاق بازرگانی برای تسهیل این موارد بیشتر برایمان توضیح می دهد.
*جایگاه واقعی بخش خصوصی در اقتصاد کشور در کجا در نظر گرفته شده است؟
یکی از دلایل پیشرفت در همه کشورهای توسعه یافته این است که کار را به بخش خصوصی متخصص واگذار کرده است و خود دولت نقش تصدی گری داشته و حق دخالت در تمام امور را ندارد.
مجموعه دولت می داند که بخش خصوص و فعال اقتصادی که در یک مسیر کار می کند می تواند بهترین راهکار را ارایه دهد با اینحال دولت در سال های اخیر در هر مساله ای ورود یافته و به این ترتیب آن بخش به جای اصلاح با مشکل جدیدی روبه رو شده است. دولت همیشه می خواهد یک مسیری را به جلو پیش ببرد اما به عواقب آن فکر نمی کند و هیچ وقت به دنبال راهکارهای اصلی برای حل یک مشکل نبوده است.
در ایران بخش خصوصی همواره با موانعی در تعاملات خود برای صادرات با سایر کشورها مواجه است
*روابط بین المللی چقدر می تواند به توانمندی بخش خصوصی و اقتصاد یک جامعه کمک کند؟
این مساله کاملا بدیهی است که ما باید به سمت و سوی تعاملات بین المللی برویم چراکه تعاملات بین المللی در همه کشورهای دنیا مموضوعی جا افتاده و مهم است و درست به همین خاطر دولت ها همیشه در تلاش برای افزایش این تعاملات برای توسعه تولید و رونق اقتصادی هستند. اما در ایران ما به عنوان بخش خصوصی همواره با موانعی در تعاملات خود برای صادرات با سایر کشورها مواجه می شویم که حتی در تصور دیگران هم نمی گنجد.
آنچه مسلم است اینکه دولت ها به روزمرگی فکر می کنند و برنامه بلند مدتی ارایه نمی دهند ضمن اینکه برنامه های کوتاه مدت هم در هیچ جایی جوابگو نیست.
تولیدکنندگان و بازرگانان باید بدانند که برای شش ماه یا دو سال آینده با توجه به سیاست های دولت چه برنامه ریزی کنند اما این مساله نه تنها اتفاق نمی افتد بلکه در این روزمرگی با تصمیمات خلق الساعه و صدور بخشنامه های متناقض روبه رو هستیم.
به عنوان مثال ما نمی دانیم تا چه زمانی می توانیم روی بازار روسیه سرمایه گذاری کنیم و یا اینکه بازار عراق برای ما دائمی است یا خیر؟ درحالیکه اگر بتوانیم با کشورهای همسایه ارتباط خوبی بگیریم فضای اقتصادی کشور بهتر می شود چرا که ظرفیت ها و پتانسیل های خوبی در کشور داریم. ما هم می توانیم تولید کننده خوب و هم مصرف کننده خوبی باشیم. خیلی از کشورها برای صادرات هستند که ما از آن ها غافل هستیم.
* دولت برای مسائل اقتصادی با بخش خصوصی مشورت انجام می دهد؟
برنامه های دولت هیچ وقت براساس مشورت با بخش خصوصی نبوده است. ما بعد از برنامه ریزی و تعامل وارد بازار یک کشور می شویم. تولیدکننده و بخش خصوصی با زحمت برای خودش یک بازار در خارج از کشور مهیا می کند و بعد می بینیم که دولت ممنوعیت هایی را لحاظ کرده که به نفع بخش خصوصی نیست چون دولت بدون مشورت و نظر بخش خصوصی تصمیماتی می گیرد. به همین دلیل است که اقتصاد کشور دچار مشکل شده است.
از طرفی آمارهای درستی هم وجود ندارد و وقتی اعداد و ارقام تولید و مصرف به دور از واقعیت باشد نمی دانیم باید با چه برنامه ای پیش برویم. در بین کشورهای همسایه ترکیه از ظرفیت های صادراتی خود به خوبی استفاده می کند و به بخش خصوصی خودش احترام می گذارد و هر جایی که بخش خصوصی با مشکلی روبه رو می شود به عنوان حامی با بخش خصوصی همکاری می کند اما دیپلماسی اقتصادی ما در طی سال های گذشته ضعیف عمل کرده است.
وقتی دولت از اتاق بازرگانی مشورت می گیرید بهتر است برای رفع مشکل و موانع از راهکارهای ارائه شده، بهره ببرد
*اتاق بازرگانی چه نقشی برای پیگیری مطالبات بخش خصوصی و فعالان اقتصادی دارد؟
اتاق های بازرگانی به عنوان مشاور سه قوه در قانون معرفی شده است. در همه جای دنیا اتاق های بازرگانی تاثیر گذار هستند و باید در بخش های مختلف تاثیر گذار باشند. البته این به آن معنا نیست که دولت فقط از بخش اتاق بازرگانی مشورت بگیرد ولی در آخر، باز هم کار خودش را انجام دهد وقتی از اتاق بازرگانی و یا بخص خصوصی مشورت می گیریم بهتر است برای رفع مشکل و موانع از راهکارهای ارائه شده از سوی آنها استفاده کنیم.
*تشکیل کمیسیون های تخصصی در اتاق های بازرگانی چه کمکی به اقتصاد و بخش خصوصی می کند؟
اتاق بازرگانی بخش اجرایی نیست و بخش مشورتی است. کمیسیون های مختلفی مثل توسعه و صادرات، کشاورزی، گردشگری، صنعت و بانک و مالیات در اتاق بازرگانی وجود دارد و نشست هایی انجام می دهد. در همین کمیسیون ها و جلسات است که با حضور بخش خصوصی و دولتی مسایل و مشکلات مطرح می شود و راه حل ها ارایه داده می شود.
اتاق بازرگانی در افزایش خرید تضمینی کشاورزی ورود پیدا کرده است. اتاق بازرگانی به خصوص در خرید تضمینی دانه های روغنی قیمت اعلام شده دولتی را افزایش زیادی دادند. این مسایل باعث می شود که کشاورز برای تولید یک محصول دلگرم شود.
در بخش برگشت تعهد ارزی هم اتاق بازرگانی به دنبال این است تا معافیت را در این بخش اخذ کند که در این راستا حتی وزیر جهاد کشاورزی و کمیسیون کشاورزی را در خصوص معافیت برگشت تعهد ارزی متقاعد کرده است اما هنوز به صورت قاطع انجام نشده است.
*اتاق بازرگانی با چه اقدامات دیگری می تواند به اقتصاد و بخش خصوصی استان کمک کند؟
حضور در نمایشگاه ها و دعوت از هیات های تجاری که از کشورهای مختلف وارد استان می شوند باعث آشنایی کشورها با ظرفیت های استان گلستان می شود.
*اتاق بازرگانی در بحث مسیولیت های اجتماعی چگونه عمل کرده است؟
در طی دوره گذشته با رویدادهایی مثل سیل مواجه بودیم که مشکلاتی برای منطقه و مردم داشت و اتاق بازرگانی وارد عرصه شد و آنچه که در توان داشت مثل تامین مواد غذایی، تسهیلات با بازپرداخت مناسبت و خسارت به کشاورزان آسیب دبده را انجام داد. در زمان کرونا در کمترین زمان ممکن در تجهیزات بیمارستان و ۵۳ دستگاه ونتیلاتور در بیمارستان ها نصب و راه اندازی شد.
*اتاق بازرگانی در بخش خرید تضمینی دولت چگونه عمل کرده است؟
وقتی دولت به خصوص در محصولاتی که برای ما استراتژیک هستند از شش ماه قبل از تولید محصول قیمت گذاری می کند و این قیمت گذاری درست انجام نمی شود ما برای تامین بازارهای داخلی خودمان نیز باید واردات انجام دهیم. اگر بتوانیم قیمت های تضمینی را درست انجام دهیم و قیمت های عادلانه تری را مصوب کنیم کشاورز هم روی کشت محصولات بیشتر سرمایه گذاری می کند. ما از ظرفیت کشاورزی خودمان به دلیل اینکه حمایت های لازم را نداریم نمی توانیم به خوبی استفاده کنیم. وقتی دولت برای یک محصول به راحتی ارز را از کشور خارج می کند در حالی که خودمان می توانیم تولید کنیم این یعنی حاضر نیستیم کشاورز خود را حمایت کنیم.
